Δεν αρκείται η τρόικα στις 150.000 αποχωρήσεις μέχρι το 2015, απαιτεί 15.000 απολύσεις εντός του 2012
Του Δημήτρη Μαρή
Δύο βασικούς σκοπέλους έχει να ξεπεράσει η κυβέρνηση σε ό,τι αφορά την προωθούμενη «διοικητική μεταρρύθμιση». Τον τρόπο που θα αξιολογήσει τους δημοσίους υπαλλήλους και την αναπόφευκτη απόλυση 15.000 εργαζομένων από το Δημόσιο εντός του 2012. Την ίδια ώρα, ανοίγει θέμα μετατάξεων-απολύσεων και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπου οι αιρετοί δεν έχουν ακόμα συνέλθει από το «σοκ» των οικονομικών περικοπών και της ανατροπής του «Καλλικράτη» που επιχειρείται με νομοθετική ρύθμιση. Στο πλαίσιο των περικοπών επιχειρείται η κατάργηση όλων των χωρικών αντιδημάρχων. Δηλαδή, όλων εκείνων που είχαν οριστεί ως «θεματοφύλακες» των προβλημάτων των δήμων που συνενώθηκαν.
Σε ό,τι αφορά τη διοικητική μεταρρύθμιση, οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι η task force έχει αρνηθεί να προχωρήσει στην αξιολόγηση του προσωπικού των δημόσιων υπηρεσιών, καθώς πολύ απλά δεν είναι σε θέση να υλοποιήσει έναν τέτοιο στόχο, όταν η ελληνική διοίκηση δεν γνωρίζει στοιχειώδη πράγματα. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι Γάλλοι αρνήθηκαν να αξιολογήσουν το προσωπικό, καθώς η ελληνική πλευρά δεν είναι σε θέση να τους δώσει αξιόπιστα στοιχεία ως προς τον αριθμό των απασχολουμένων, τους προκαθορισμένους στόχους και τα ποσοστά επίτευξης αυτών των στόχων.
Με αυτό το δεδομένο, η αποστολή της ομάδας κρούσης θα περιοριστεί στην αξιολόγηση των δημόσιων υπηρεσιών ανά φορέα και στη συνέχεια η πολιτική ηγεσία των συναρμόδιων υπουργείων θα πρέπει να υλοποιήσει ένα πρόγραμμα αξιολόγησης και του προσωπικού με δικούς της δείκτες και μέσα. Οι πρόσφατες εξελίξεις, με τις απαιτείσεις της τρόικας να επεκτείνονται και στην «υποχρεωτική» απόλυση 15.000 εργαζομένων εντός του 2012, επιβεβαιώνουν τις παλαιότερες πληροφορίες μας, σύμφωνα με τις οποίες η τρόικα δεν θα ικανοποιούνταν μόνο με δέσμευση για αποχώρηση από το Δημόσιο 15.000 υπαλλήλων μέχρι το 2015.
Πώς μπορεί να επιτευχθεί η αξιολόγηση;
Εκείνοι που γνωρίζουν καλά την ελληνική δημόσια διοίκηση υποστηρίζουν ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα μπορούσε, αν υπήρχε η αναγκαία πολιτική βούληση, να έχει υλοποιηθεί εδώ και αρκετά χρόνια. Πάντως, με βάση τα σημερινά δεδομένα, η μεταρρύθμιση μπορεί να υλοποιηθεί με την ανάπτυξη έξι ουσιαστικών αξόνων.
1. Σε κάθε υπουργείο, γενική γραμματεία, αυτοτελή υπηρεσία και στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου θα πρέπει άμεσα να συγκροτηθεί μια τριμελής επιτροπή από έναν γενικό διευθυντή και δύο διευθυντές και μέσα σε έναν μήνα το αργότερο να ετοιμάσουν σχέδιο οργανισμού με σαφή αποστολή του φορέα και με οργανόγραμμα που θα περιέχει τις απολύτως απαραίτητες οργανικές μονάδες , προκειμένου να ασκήσει τις αρμοδιότητες που προκύπτουν από την αποστολή του κάθε φορέα. Στο ίδιο σχέδιο θα πρέπει να προσδιορισθεί και ο απολύτως απαραίτητος αριθμός υπαλλήλων ανά κατηγορία (εκπαιδευτική βαθμίδα ) και κλάδο. Ήδη ορισμένα υπουργεία έχουν προχωρήσει στην κατάρτιση σχεδίων για νέους οργανισμούς.
2. Τα σχέδια των οργανισμών στη συνεχεία θα πρέπει να τεθούν υπόψη τριμελούς επιτροπής, αποτελούμενης από έναν γενικό διευθυντή και τον διευθυντή οργάνωσης του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και έναν γενικό διευθυντή του Γενικού Λογιστηρίου. Η επιτροπή αυτή θα αξιολογήσει και θα επεξεργασθεί σε διάστημα το πολύ τριών μηνών τα σχέδια και θα εισηγηθεί στη πολιτική ηγεσία την υπογραφή και την παραπομπή τους στο ΣτΕ.
3. Αφού ολοκληρωθεί η έκδοση των νέων οργανισμών, θα πρέπει να γίνει ανακατανομή του προσωπικού με βάση πλέον τις πραγματικές ανάγκες και αν διαπιστωθεί ότι υπάρχει πλεονάζον προσωπικό τότε αυτό θα οδηγηθεί είτε στην εφεδρεία είτε στην απόλυση. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει, όμως, να έχουν θεσμοθετηθεί προκαθορισμένα κριτήρια. Μια πρόταση που θα πρέπει να εξεταστεί είναι αντί των απολύσεων, που διογκώνουν την ήδη υψηλή ανεργία και στερούν προσωπικό από τη διοίκηση, να επιλεγεί η λύση της μερικής απασχόλησης. Όσοι, δηλαδή, πλεονάζουν -με αποδοχή της μείωσης των αποδοχών τους και με την πλήρη διασφάλιση των συνταξιοδοτικών και ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων- να συνεχίσουν να εργάζονται με το καθεστώς της ημιαπασχόλησης.
4. Παράλληλα με τα ανωτέρω, θα πρέπει να γίνει αξιολόγηση γενικών γραμματειών, αυτοτελών υπηρεσιών, ανεξαρτήτων Αρχών και σωμάτων ελέγχου. Στόχος μιας τέτοιας διαδικασίας θα μπορεί να είναι η κατάργηση -συγχώνευση και η μεταφορά αρμοδιοτήτων σε άλλες υπηρεσίες ή φορείς. Το έργο αυτό μπορεί να γίνει από μια μεικτή ομάδα εργασίας από υπηρεσιακούς παράγοντες και εξωτερικούς συμβούλους, μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα, που δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τους 3-6 μήνες.
5. Κατάργηση ή συγχώνευση κρατικών νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, με βάση το έργο που έχουν επιτελέσει τα τελευταία 5-10 χρόνια, σε συνδυασμό με το κόστος λειτουργίας τους και το κατά πόσον το ίδιο αντικείμενο ασκείται και από άλλον φορέα του Δημοσίου.
6. Κατάργηση όλων των θέσεων συμβούλων-συνεργατών υπουργών, υφυπουργών, γενικών γραμματέων, διοικητών οργανισμών, περιφερειαρχών, δημάρχων κ.τ.λ., με εξαίρεση τον διευθυντή και μία θέση γραμματέα του υπουργού.
Οι σχετικοί στόχοι μπορούν να ολοκληρωθούν το αργότερο μέχρι τον προσεχή Σεπτέμβριο, με βασική προϋπόθεση να υπάρχει πολιτική βούληση.