


Ο κομβικός ρόλος του «φιλέλληνα» Μάρτιν Σουλτς ως προέδρου του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου και τα επίπεδα συνεργασίας με τη νέα προεδρεύουσα της Ε.Ε. Δανέζα πρωθυπουργό, Χέλε Τόρνιγκ-Σμιτ
ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ, ΑΠΟΣΤΟΛΗ
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Όταν η Δανέζα πρωθυπουργός, Χέλε Τόρνιγκ-Σμιτ, ανακοίνωνε εκ του βήματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τις «προγραμματικές» θέσεις της δανέζικης προεδρίας, ο Μάρτιν Σουλτς χαμογελούσε κρυφά.
Μόλις είχε εκλεγεί νέος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και, όπως σημείωναν πολλοί, «αλλάζει η διαπραγμάτευση με την Κομισιόν». Ο Γερμανός Σοσιαλδημοκράτης Μάρτιν Σουλτς είναι από εκείνους τους Ευρωπαίους παράγοντες που διεκδικούν με πάθος την αναβάθμιση του ρόλου του Ε.Κ. Ήταν εκείνος που ένα χρόνο πριν είχε προτείνει να παρευρίσκεται στις συνεδριάσεις της Κομισιόν και του Συμβουλίου και ο πρόεδρος του Ε.Κ. Με άλλα λόγια, ο Μάρτιν Σουλτς θα επιδιώξει να έχει θέση και άποψη την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Ένθερμος υποστηρικτής των ελληνικών θέσεων και συμφερόντων, σε τέτοιο σημείο που πολλοί ευρωπαίοι παράγοντες να τον χαρακτηρίσουν «φιλέλληνα». Τον τελευταίο χρόνο λέγεται, δε, πως είχε σχεδόν καθημερινή επικοινωνία με τον πρώην πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, ενώ σε όλες τις κρίσιμες συνεδριάσεις του Ε.Κ. ήταν εκείνος, ως πρόεδρος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, που επεδίωκε την προώθηση των ελληνικών θέσεων.
Ο Μάρτιν Σουλτς δεν θεωρείται ο σκληρός «παίχτης», δεν θεωρείται, όμως, και ένας «εύκολος» αντίπαλος. Είναι ο πολιτικός παράγων που δεν πρόκειται να συνταξιοδοτηθεί από τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Παρά το γεγονός πως αυτή η θέση είναι το τελευταίο σκαλοπάτι στην πολιτική θητεία πολλών Ευρωπαίων. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν πως με τον πρόεδρο της Κομισιόν, Μανουέλ Μπαρόζο, η συνεργασία δεν θα είναι αγαστή. Οι συγκρούσεις προβλέπονται συχνές και η ανακατανομή των κεντρικών πολιτικών θέσεων σχεδόν αναγκαία. «Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αλλάζει και αναμορφώνεται με τον Μάρτιν Σουλτς. Αυτό θα είναι το πρώτο μέλημα της Άνγκελα Μέρκελ», μας έλεγε χαρακτηριστικά στο Στρασβούργο, κορυφαίος Ευρωπαίος πολιτικός παράγων.
Είναι σίγουρο πως ο Μάρτιν Σουλτς θα βιώσει ένα σκληρό μπρα ντε φερ, τόσο με την καγκελαρία όσο και με πολλά σκληρά γεράκια της συντηρητικής ευρωπαϊκής σκηνής. Πολλοί λένε πως εκεί θα παιχτεί εν πολλοίς και το πολιτικό του μέλλον.
Ίσως για αυτό τον λόγο να χαμογέλασε ακούγοντας τις δηλώσεις της Δανέζας πρωθυπουργού. Η Δανία αναλαμβάνει τα ηνία της Ευρώπης για το πρώτο εξάμηνο του 2012. Ουσιαστικά πρόκειται για μια τυχαία συνάντηση: δύο νέα έμπειρα και σύγχρονα ευρωπαϊκά πρόσωπα στις ηγεσίες της Ευρώπης. Ο Μάρτιν Σουλτς, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και η Χέλε Τόρνιγκ-Σμιτ, στη θέση της προεδρίας της Ε.Ε. Και οι δύο Σοσιαλδημοκράτες. Είναι σίγουρο πως το «ένα χέρι νίβει το άλλο και τα δύο το πρόσωπο της Ευρώπης», όπως μας έλεγε και έμπειρος Έλληνας παράγοντας. Ο Μάρτιν Σουλτς χρειάζεται τη στήριξη της Δανίας και η Δανία του Σουλτς. Και οι δύο μαζί εναντίον της συντηρητικής Ευρώπης.
Αξίζει, όμως, να σημειωθεί πως, στη λήξη της εξάμηνης προεδρίας, τον Ιούνιο, αναλαμβάνει η Κύπρος. Δηλαδή μία ακόμα μη συντηρητική κυβέρνηση στην προεδρία της Ευρώπης. Και στα μέσα του 2013, όταν θα πλησιάζουν οι εκλογές στη Γερμανία, η Ευρώπη θα έχει αλλάξει σταδιακά πρόσωπο. Εξάλλου, σε τρεις μήνες η Γαλλία αλλάζει κατεύθυνση.
Το παραπάνω πολιτικό σκηνικό δεν αποτελεί ένα πιθανό σενάριο σοσιαλιστικών παραγόντων ή μια πολιτική ενόραση κάποιων Ευρωπαίων πολιτικών. Είναι τα επόμενα βήματα της ευρωπαϊκής σκηνής. Σ’ έναν χρόνο από σήμερα, ένα σημαντικό μέρος της Ευρώπης και εντός των θεσμικών της οργάνων θα έχει άλλο πρόσωπο. Με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό και για τα συμφέροντα της χώρας.
Στο κενό οι πρωτοβουλίες του Αραβικού Συνδέσμου – Μόσχα και Πεκίνο «απαγορεύουν» διεθνή επέμβαση τύπου Λιβύης
Οι κυβερνητικές απειλές, η βία και τα όπλα δεν εμπόδισαν χιλιάδες διαδηλωτές να ξεχυθούν για μία ακόμη φορά στους δρόμους μεγάλων πόλεων της Συρίας. Μόνον χθες, μέσα σε λίγες ώρες, δέκα άτομα έχασαν τη ζωή τους. Κάτω από αυτές τις δραματικές συνθήκες, ο Αραβικός Σύνδεσμος ζήτησε την επιμήκυνση της παραμονής του στη Δαμασκό ώστε να φθάσει σε συμφωνία με την κυβέρνηση για να σταματήσει η αιματοχυσία. Η κατάσταση στην αραβική χώρα παραμένει εξαιρετικά τεταμένη έπειτα από διαδηλώσεις δέκα μηνών. Τα Ηνωμένα Έθνη υπολογίζουν τα θύματα των συγκρούσεων σε 5.000 νεκρούς από τα μέσα Μαρτίου. Οι τραυματίες είναι πάνω από 10.000, ενώ πολύ μεγάλος είναι και ο αριθμός των κρατουμένων. Οι διαδηλώσεις της Παρασκευής είχαν ως κύριο αντικείμενο την απελευθέρωση των δεκάδων πολιτικών κρατουμένων, που κρατούνται κάτω από αδιανόητες συνθήκες στις φυλακές της Συρίας.
Θεωρητικός στόχος των Αράβων παρατηρητών που βρέθηκαν το διάστημα αυτό στη Δαμασκό είναι να πετύχουν συμφωνία ώστε να σταματήσει η βία που ασκεί η κυβέρνηση κατά των διαδηλωτών. Η αποστολή τους ολοκληρώθηκε την Πέμπτη, όμως το γεγονός ότι δεν έχουν πετύχει κάτι συγκεκριμένο ως τώρα τους οδηγεί τελικώς σε διαπραγμάτευση για την περαιτέρω παραμονή τους εκεί, μήπως και πετύχουν την αλλαγή στάσης από τον Μπασάρ αλ Άσαντ.
Αρκετά μέλη του Αραβικού Συνδέσμου, με πρωτοβουλία του Κατάρ, προτίθενται να συνεδριάσουν σήμερα, πριν από την αυριανή συνάντηση της Ολομελείας του Συνδέσμου στο Κάιρο, για να συζητηθούν τα μέχρι στιγμής ευρήματα των παρατηρητών που εστάλησαν στη Συρία. Ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν ζητήσει μετ’ επιτάσεως να δημοσιοποιηθεί η τελική αναφορά με τα αποτελέσματα της ολιγοήμερης αποστολής. Όπως έλεγαν αξιωματούχοι διεθνών οργανισμών, «μόνον μία απολύτως διαφανής αναφορά θα δικαιολογήσει τη μέχρι σήμερα παραμονή της αποστολής, καθώς και την περαιτέρω παραμονή της».
Οι περισσότεροι ανεξάρτητοι Δυτικοί αναλυτές θεωρούν ότι η κυβέρνηση της Δαμασκού δεν σταμάτησε τη βίαιη πρακτική της κατά των διαδηλωτών από τις 26 Δεκεμβρίου, όταν οι παρατηρητές πάτησαν το πόδι τους στην σπαρασσόμενη χώρα. Σύριοι μαχητές της αντιπολίτευσης δηλώνουν ότι μόνον στο διάστημα αυτό 506 πολίτες έχουν χάσει τη ζωή τους. Για τους νεκρούς στην καθημερινή αντιπαράθεση, η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι έχει να αντιμετωπίσει οπλισμένες τρομοκρατικές οργανώσεις.
Η αποστολή του Αραβικού Συνδέσμου αντιμετώπισε σωρεία επικρίσεων από δυτικά κυρίως Μέσα, επειδή σε αυτήν προΐσταται ο Σουδανός Γκεμπ Μούσταφα αλ Ντάμπι, ο οποίος κατηγορείται από τη Διεθνή Αμνηστία ότι έχει παραβιάσει επανειλημμένως τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα του. Η δυσπιστία στο πρόσωπό του άρχισε έπειτα από δήλωσή του στο πρακτορείο Reuters ότι «κάποιες συνοικίες στη Χομς φαίνονταν χάλια, όμως δεν διαπίστωσα κάτι τρομακτικό». Οι δηλώσεις τους εκλήφθηκαν ως «υπαγορευμένες» από δυνάμεις που δεν θα ήθελαν κάποια παρέμβαση στα εσωτερικά της χώρας.
Η ξένη παρέμβαση στη Συρία προς το παρόν δεν συζητείται, μετά την κάθετα αντίθετη άποψη της Ρωσίας και της Κίνας. Είναι γνωστό ότι και οι δύο χώρες έχουν εκφρασθεί κατά της καταστάσεως όπως αυτή διαμορφώθηκε στη Λιβύη μετά την επέμβαση του ΝΑΤΟ. Γι’ αυτό και επιμένουν ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσουν σε παρέμβαση όποιας μορφής στη Συρία.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΛΑΒΙΑΝΟΣ
Τα «διαπλεκόμενα» ετοιμάζονται εν όψει ριζικής αναδιάταξης του συσχετισμού δυνάμεων και έλλειψης αυτοδυναμίας στις προσεχείς εκλογές
ΤΟΥ Κ. Ι. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
Έχει σημάνει «συναγερμός» στην πολιτική σκηνή, καθώς από όλες τις δημοσκοπήσεις προκύπτουν σοβαρό ενδεχόμενο έλλειψης κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας του νικητή των επόμενων εκλογών (Ν.Δ.), δραματική πτώση του ΠΑΣΟΚ, καθώς και άνοδος κομμάτων της Αριστεράς. Με τέτοια αποτελέσματα αλλάζει ο συσχετισμός δυνάμεων των κομμάτων και μαζί τίθεται και ένα άλλο θέμα: το πώς θα «τοποθετηθούν» απέναντι στη νέα πραγματικότητα οι οικονομικές δυνάμεις που έως σήμερα ενισχύουν με διάφορους τρόπους τα κόμματα τα οποία έχουν ή διεκδικούν τη διακυβέρνηση της χώρας από το 1974 έως σήμερα.
Το λεγόμενο «πολιτικό σύστημα» δεν περιλαμβάνει μόνο τα πολιτικά κόμματα, αλλά και έναν ολόκληρο «κόσμο» που κινείται στους κόλπους τους και γύρω τους, εισπράττοντας ποικίλων ειδών κέρδη – από κρατικές προμήθειες, εργολαβίες, οικονομικές ενισχύσεις, θέσεις στο Δημόσιο, αξιώματα, πολιτικές «προστασίες», προνόμια και διαφόρων ειδών διευκολύνσεις. Έτσι, μια σοβαρή αλλαγή στο σύστημα των δυνάμεων διακυβέρνησης μπορεί να προκαλεί ανάλογη αναταραχή σε τούτο τον «κόσμο», που έχει τα επιτελεία του στα κεντρικά τετράγωνα της Αθήνας και σε ακριβά προάστια. Τα πιο ισχυρά «αφεντικά» αυτού του «κόσμου» συνήθισαν για πολλά χρόνια να συγκροτούν δυνάμεις μιας ιδιότυπης «συγκυβέρνησης». Η οξεία οικονομική κρίση, το πολιτικό και ηθικό ξεγύμνωμα των κομμάτων εξουσίας και τα αποκαλυπτήρια ενός γενικού ξεχαρβαλώματος τού ελληνικού κράτους προκαλούν για πρώτη φορά από το 1974 στους κόλπους της πάσχουσας ελληνικής κοινωνίας αναταράξεις σημαντικές, που συνοδεύονται από έντονους προβληματισμούς, οφειλόμενους στη συνειδητοποίηση μιας εθνικής ήττας με πολλούς ενόχους. Το όλο «σύστημα», λοιπόν, ανησυχεί βαθύτατα, καθώς αντιλαμβάνεται ότι στο εξής πολλά από τα βασικά στοιχεία του θα αλλάξουν, αφού θα καταργηθούν εκ των πραγμάτων κάποιες «σταθερές» του. Τα νεοφιλελεύθερα μνημόνια φέρνουν σαρωτικές αλλαγές στο εθνικό σκηνικό και τσακίζουν κοινωνικές τάξεις.
Ο διεθνής οικονομικός έλεγχος, που ασκείται με αυστηρότητα και ακραίες απαιτήσεις στην Ελλάδα, οδηγεί σε μια σημαντική πολιτική υποβάθμιση τα κόμματα (εξουσίας έως πρότινος) και αλλάζει τους όρους κίνησης των διαβόητων «διαπλεκομένων». Συνεπώς, το σκηνικό που μπορεί να διαμορφωθεί από τα αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών αποτελεί τώρα το μεγάλο ζητούμενο των κέντρων που συνήθισαν να ορίζουν ή να επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις, διαθέτοντας στο οπλοστάσιό τους και πολύτιμα μιντιακά εργαλεία. Στο πλαίσιο αυτών των προβληματισμών, γίνονται κάποιες πρώτες προετοιμασίες εν όψει σοβαρού ενδεχόμενου σχηματισμού κυβερνήσεων «συνεργασίας» εντός του έτους. Τα ΜΜΕ απασχολούν κάποια «κέντρα». Και κάποιοι «λογαριασμοί» τακτοποιούνται. Το «σύστημα» θέλει να ελπίζει ότι ακόμη και στο σκηνικό που θα ορίζει στο εξής η τρόικα με ξεφτισμένα τα ελληνικά κόμματα θα μπορέσει να «τρουπώσει» για να αποσπάσει κάποια κέρδη από τη νέα κατάσταση.
Οι Βρυξέλλες δεν πρόσεξαν τη διαδρομή του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν και τώρα βρίσκονται εκτεθειμένοι από τη μετάλλαξή του από προοδευτικό αντικομμουνιστή σε ξενόφοβο λαϊκιστή
ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΟΥΦΟΠΑΝΟΥ
Με την προσοχή της στραμμένη στην Ελλάδα και την κλιμακούμενη κρίση χρέους, η Ευρώπη δεν έδωσε και τόση σημασία σε μία άλλου είδους απειλή, που φουντώνει μήνες τώρα στην «ανατολική» αυλή της. Δεν έδωσε τη δέουσα σημασία στη «διαδρομή» του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας, Βίκτορ Ορμπάν, από προοδευτικός αντικομμουνιστής σε ξενόφοβο λαϊκιστή. Η χώρα, άλλωστε, δεν ανήκει καν στη ζώνη του ευρώ. Αλλά, όπως σημειώνουν και οι «Financial Times», οι Βρυξέλλες κινδυνεύουν να κάνουν με την Ουγγαρία το λάθος που έκαναν και στην περίπτωση της Ελλάδας: ξεχνούν ότι τα προβλήματα των μικρών χωρών της Ευρώπης μπορεί να εξελιχθούν σε προάγγελο μεγαλύτερων κινδύνων για την υπόλοιπη ήπειρο.
«Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας», γράφει ο Φίλιπ Στέφενς, «αποτελεί μια υπενθύμιση -στην περίπτωση που η Ευρώπη τη χρειάζεται- της πολύ οικείας τροχιάς από το οικονομικό χάος στον πολιτικό αυταρχισμό. Η Ε.Ε. είχε δύο μεγαλεπήβολα σχέδια μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου: το ενιαίο νόμισμα και την προώθηση της δημοκρατίας προς ανατολάς. Το ευρώ βρίσκεται τώρα σε σοβαρούς μπελάδες. Και ο κ. Ορμπάν στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η δημοκρατία».
Στο νέο σύνταγμα της χώρας, που έθεσε σε ισχύ ο Ορμπάν με την απόλυτη δύναμη που έχει το κόμμα του στη Βουλή, είναι διάχυτος ο εθνικισμός και υφέρπουν η φιλοδοξία εγκαθίδρυσης διακυβέρνησης από ένα και μόνο κόμμα, η «υπόσχεση» της καταπίεσης των προσωπικών ελευθεριών και η απειλή της αστάθειας στις γειτονικές χώρες μέσω της παραχώρησης της υπηκοότητας στις ουγγρικές μειονότητες που ζουν στην περιοχή. Το σύνταγμα, σε συνδυασμό με ένα νέο πακέτο νόμων και το ισχύον εκλογικό σύστημα, παραχωρεί υπερβολικές εξουσίες στο κόμμα του Ορμπάν, περιορίζοντας δραστικά τις αρμοδιότητες και την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος, θέτοντας εκτός νόμου τις αμβλώσεις και βάζοντας φρένο στις θρησκευτικές ελευθερίες. Από όλα αυτά, η απειλή για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας της χώρας ήταν που κινητοποίησε τις Βρυξέλλες. Με τους οίκους αξιολόγησης να έχουν υποβαθμίσει την Ουγγαρία στην κατηγορία «σκουπίδια», το εθνικό νόμισμα, το φιορίνι, να κατρακυλάει στις αγορές συναλλάγματος και το ΔΝΤ να έχει αποχωρήσει από τις κρίσιμες συνομιλίες για τον δανεισμό της χώρας, η Ε.Ε. ενέτεινε τις πιέσεις στη Βουδαπέστη, ζητώντας άμεσα αλλαγή γραμμής. Η οικονομική πολιτική που υιοθέτησε ο Ορμπάν αμέσως μετά τη σαρωτική νίκη του στις εκλογές του 2010 απέτυχε. Οι φοροαπαλλαγές δεν οδήγησαν σε μείωση του χρέους και του ελλείμματος, οι ξένοι επενδυτές γύρισαν την πλάτη στην Ουγγαρία, που άρχισε να βαδίζει στον δρόμο της χρεοκοπίας, και ο Ορμπάν αναδιπλώθηκε. Η κεντρική τράπεζα θα παραμείνει ανεξάρτητη, διαβεβαίωσε προχθές. Ενώ, μιλώντας νωρίτερα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είπε πως η κυβέρνησή του έχει αποδεχθεί τις περισσότερες ενστάσεις της Κομισιόν γι’ αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Και παρέμεινε ήρεμος καθ’ όλη τη διάρκεια της σκληρής κριτικής που δέχθηκε από τους Φιλελεύθερους και, ιδιαίτερα, από τους Πράσινους. Ο επικεφαλής τους Ντανιελ Κον Μπεντίτ, μάλιστα, παρομοίασε τον Ορμπάν με τον Ούγκο Τσάβες και τον Φιντέλ Κάστρο.
Η νέα τακτική που υιοθέτησε ο Ούγγρος ηγέτης δεν καθιστά αυτόν και το κόμμα του λιγότερο επικίνδυνους. Ο κλοιός είναι ασφυκτικός γύρω από τους αντιπάλους τους και, παρά την πτώση της δημοτικότητας του Ορμπάν, τα κεντρώα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν έχουν αποκομίσει κέρδη. Αντίθετα, άνοδο των ποσοστών του βλέπει το ακροδεξιό κόμμα Jobbik, που φλερτάρει τελευταία με το κυβερνητικό Fidesz. Προς το παρόν, η αντίδραση της Ευρώπης είναι η ελάχιστη, περιορισμένη στα οικονομικά ζητήματα. Οι άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν αποτύχει να εκφράσουν «ανησυχία» για την πορεία της δημοκρατίας στην Ουγγαρία. «Εάν θελήσω κάποτε να γράψω τα απομνημονεύματά μου», είπε ο ίδιος ο Ορμπάν σε μια σπάνια συνάντησή του με ξένους δημοσιογράφους, «και το ερώτημα είναι γιατί διακινδυνεύουμε όλες αυτές τις συγκρούσεις και τις διαμάχες με το νέο σύνταγμα, τότε θα γράψω ότι περίμενα μαζί με εκατομμύρια συμπατριώτες μου 20 χρόνια ώστε να μπορέσω να ολοκληρώσω αυτό που ξεκίνησε στην Ουγγαρία το 1998, με την πτώση του κομμουνισμού». Μέσα σε δύο χρόνια, όμως, από την άνοδό του στην εξουσία, η πλειοψηφία των Ούγγρων φαίνεται ότι αλλάζει άποψη. Από τις εκλογές του 2010 το Fidesz έχει χάσει σχεδόν τους μισούς οπαδούς του και από τον Δεκέμβριο μέχρι τον Ιανουάριο έχασε άλλες δύο ποσοστιαίες μονάδες στην τελευταία δημοσκόπηση και τώρα βρίσκεται στο 16%. Από τους ερωτηθέντες στη μέτρηση αυτή της Ipsos, το 57% είπε πως δεν συντάσσεται με κανένα κόμμα, ενώ το 84% απάντησε πως η χώρα έχει πάρει λάθος δρόμο.
Συνεχίζουν τον αγώνα τους οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ
Στο Κάραβελ το ραντεβού δημοσιογράφων-μελών της ΕΣΗΕΑ για την απάντηση των εργαζομένων στην κρίση του Τύπου
Αν και τα δελτία ειδήσεων και η ενημέρωση επανήλθαν στις τηλεοράσεις και οι εφημερίδες στα περίπτερα -η 48ωρη απεργία στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας ολοκληρώθηκε με επιτυχία-, ο αγώνας για πολλούς εργαζομένους στα ΜΜΕ συνεχίζεται: καταβολή δεδουλευμένων, μειώσεις μισθών, παραβίαση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και απολύσεις αποτελούν την αιχμή της αντίστασης των εργαζομένων στον Τύπο, σε έναν κλάδο που καταρρέει από συσσωρευμένα χρέη σε τράπεζες και συνεχή μείωση των πωλήσεων -στο περίπτερο και στη διαφήμιση- εδώ και τέσσερα χρόνια.
Με στόχο την απάντηση του κλάδου στις επιθέσεις κυβέρνησης και εκδοτών στις θέσεις εργασίας, στα εργασιακά δικαιώματα και στους μισθούς, η ΕΣΗΕΑ καλεί όλα τα μέλη της -περί τα 6.000- σε έκτακτη γενική συνέλευση την Τρίτη 24 Ιανουαρίου, στο ξενοδοχείο «Κάραβελ», ώρα 11.00. Για να υπάρξει απαρτία απαιτείται η παρουσία του 1/4 των τακτικών μελών, δηλαδή περίπου 1.500 μελών της ΕΣΗΕΑ, οι οποίοι έχουν δικαίωμα ψήφου. Σύμφωνα με την πρόσκληση, θέματα της ημερήσιας διάταξης είναι η κρίση στον Τύπο και οι απεργιακές κινητοποιήσεις.
Ήδη, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αποδόμηση του χώρου των media από την υφεσιακή και μνημονιακή διαχείριση της οικονομίας, υπάρχουν προτάσεις που κινούνται σε όλη τη βεντάλια των απόψεων, από τη θέση «να σώσουμε ό,τι μπορούμε» ακόμα και με μείωση μισθών, μέχρι προσφυγή στον ΟΜΕΔ για την υπογραφή νέας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, επαναλαμβανόμενες απεργιακές κινητοποιήσεις όπου εντοπίζεται πρόβλημα, έως απεργία διαρκείας σε όλα τα ΜΜΕ.
Ανεξάρτητα από τις απόψεις που θα κατατεθούν, και κυρίως από την απόφαση που θα ληφθεί στη γενική συνέλευση, οι εργαζόμενοι σε επιμέρους ΜΜΕ που πλήττονται από τις πολιτικές της κυβέρνησης και τη διαχείριση των εργοδοτών συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις τους, αφού εξάντλησαν τα όρια της καλής πίστης και της αντοχής τους.
* Στην «Ελευθεροτυπία», οι εργαζόμενοι πλησιάζουν τον ένα μήνα απεργίας, όσο πλησιάζει επίσης η 15η Φεβρουαρίου και εκδικάζεται η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων για την υπαγωγή της εφημερίδας στο αρ. 99 του Πτωχευτικού Κώδικα. Διεκδικούν δεδουλευμένα πέντε μηνών.
* Στον «Κόσμο του Επενδυτή», οι εργαζόμενοι διεκδικούν δεδουλευμένα δύο μηνών και ορισμένοι δώρο Χριστουγέννων, ενώ βρίσκονται στην τρίτη εβδομάδα απεργίας.
* Στον χορό των απεργιακών κινητοποιήσεων και η «Αυριανή», με οφειλόμενα ως και δέκα μηνών, βρίσκεται σε απεργία έως και το Σάββατο, ζητώντας και την εφαρμογή των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.
* Από Παρασκευή ως το Σάββατο σε απεργία και οι δημοσιογράφοι του «Αγγελιοφόρου» της Θεσσαλονίκης, με αίτημα να επαναπροσληφθούν 11 απολυθέντες συνάδελφοί τους, να ανακληθούν οι προειδοποιήσεις απολύσεων και να διατηρηθούν οι προδιαγραφές αξιοπιστίας της ενημέρωσης στην εφημερίδα.
* Στο «Κέρδος», η απεργία συνεχίζεται ως το Σάββατο επίσης, από την περασμένη Παρασκευή. Οι εργαζόμενοι ζητούν την επαναπρόσληψη συναδέλφου τους που απολύθηκε άδικα, αλλά και την καταβολή δεδουλευμένων τους.
* Στο ALTER, οι εργαζόμενοι συνεχίζουν μαχητικά και με εξωστρέφεια τις κινητοποιήσεις τους, προβάλλοντας σε όλη την κοινωνία με τις αναρτήσεις τους σε τηλεοπτική μετάδοση την πορεία διάλυσης του χώρου των ΜΜΕ και τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων. Βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας δύο μήνες, και ενώ τους οφείλονται δεδουλευμένα ως και δέκα μηνών.
Η Μόσχα ανακατεύει την τράπουλα στα Δυτικά Βαλκάνια
Σε στρατηγικό «παίκτη» της Μόσχας στα Δυτικά Βαλκάνια αναδεικνύεται η Σερβία με τη ρωσική βάση ανθρωπιστικής βοήθειας στην πόλη Νις, που έχει στόχο να επηρεάσει τις υφιστάμενες γεωπολιτικές ισορροπίες της ευρύτερης περιοχής. Τα Δυτικά Βαλκάνια, μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, εξελίσσονται σε κέντρο έντονο ανταγωνισμού μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ, με έπαθλο τον έλεγχο οδών μεταφοράς ενεργείας και γεωστρατηγικών σημείων.
Η πόλη Νις βρίσκεται εξίσου κοντά στα σύνορα της Σερβίας με το Κόσοβο και τη Βουλγαρία. Συγκεκριμένα, τοποθετείται στο βόρειο άκρο της Κοιλάδας του Πρέσεβο (ενός προβληματικού αλβανόφωνου θύλακα μέσα στη σερβική επικράτεια) και κοντά στο Κόσοβο. Οπότε, αν η Μόσχα μετατρέψει τη ρωσική ανθρωπιστική βάση στη Νις (άνοιξε τον Οκτώβριο του 2011) σε μια πλήρη στρατιωτική-αεροπορική βάση, τότε θα μπορεί να επηρεάσει τις οποίες εξελίξεις στα Δυτικά Βαλκάνια, έχοντας ρόλο στη λήψη αποφάσεων.
Το Βελιγράδι και η Μόσχα αρνούνται με κάθε τρόπο ότι η βάση της Νις θα γίνει στρατιωτική και διαβεβαιώνουν ότι θα παραμείνει κέντρο για την αντιμετώπιση έκτακτων ανθρωπιστικών κρίσεων. Όμως το γεγονός αυτό δεν πείθει κάποιους αναλυτές της περιοχής, που παραμένουν δύσπιστοι αναφορικά με τη μελλοντική χρήση της ρωσικής βάσης στη Νις.
Τα Δυτικά Βαλκάνια έχουν προσδεθεί στο άρμα των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που τους πλασάρουν με ελκυστικό τρόπο την ένταξη στους ευρωαντλαντικούς θεσμούς. Το περιτύλιγμα είναι η μελλοντική είσοδος σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ και το ουσιαστικό περιεχόμενο η απώλεια της ανεξαρτησίας τους και η υπαγωγή τους στις πολιτικές της Δύσης. Οι ΗΠΑ βομβάρδισαν τη Γιουγκοσλαβία του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, επέβαλαν τη μονομερή κήρυξη ανεξαρτησίας του Κοσόβου και μετά έστησαν εκεί μια από τις μεγαλύτερες αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις του κόσμου, το Camp Bondsteel. Παράλληλα, η Ουάσινγκτον με την επέκταση της αντιβαλλιστικής ασπίδας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη αποκτά ένα ακόμα στρατηγικό πλεονέκτημα. Σε αυτό το πλαίσιο, Ουάσινγκτον και Βουκουρέστι ανακοίνωσαν ότι η Συμφωνία για την Αντιβαλλιστική Ασπίδα έχει τεθεί σε ισχύ και προβλέπει -σύμφωνα με τη «Voice of America»- την ανάπτυξη αντιβαλλιστικών συστοιχιών στην αεροπορική βάση Ντεβεσέλου της Ρουμανίας.
Η ρωσική βάση της Νις, αν μετατραπεί σε στρατιωτική, θα δώσει τη δυνατότητα στη Μόσχα να «κατασκοπεύει» τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή και να παρακολουθήσει από κοντά τις όποιες εξελίξεις στο Κόσσοβο, που αναμένεται να επηρεάσουν την ευρύτερη περιοχή. Παράλληλα, σε μια κατάσταση κρίσης, η Ρωσία θα μπορούσε -σύμφωνα με αναλυτές- να προκαλέσει προβλήματα στη Ρουμανία και σε άλλες χώρες με αμερικανικές βάσεις, ζητώντας κατά τη διάρκεια της κρίσης δικαιώματα πτήσης για να καταστήσει τη βάση στη Νις κέντρου ανεφοδιασμού των δυνάμεών της. Η Ρωσία κάνει εμφανές ότι δεν εγκαταλείπει τα Δυτικά Βαλκάνια και αναζητά -εκτός από το πανίσχυρο όπλο της ενέργειας- και στρατιωτικές βάσεις για να διαμορφώσει την ισορροπία δυνάμεων προς όφελός της.
Οι Ρουμάνοι γείτονές μας έδειξαν πολλή υπομονή. Ακόμα και όταν το καλοκαίρι του 2010 η κυβέρνησή τους μείωσε κατά 25% τις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων, ακόμα και όταν απέλυσε 400.000 από αυτούς στο όνομα της δημοσιονομικής εξυγίανσης με εντολές του ΔΝΤ. Κι όμως: η αγανάκτηση ξεχείλισε τις τελευταίες ημέρες και έφτασε στο Βουκουρέστι, όπως και σε άλλες πόλεις της χώρας. Οι Ρουμάνοι πολίτες -απ’ ό,τι φάνηκε- περίμεναν μονάχα τη σπίθα.
Η σπίθα αυτή ήταν η απόφαση της κεντροδεξιάς κυβέρνησης του Εμίλ Μποκ να προχωρήσει σε ιδιωτικοποίηση του συστήματος υγείας που αναμένεται να φέρει στα ταμεία του κράτους 4,5 δισ. ευρώ, αναγκαία για αποπληρώσει τα δάνεια των 20 δισεκατομμυρίων ευρώ που έλαβε η Ρουμανία από την τρόικα το 2009. Πολλοί από τους πολίτες έχουν ταλαιπωρηθεί από το διεφθαρμένο σύστημα υγείας, πιστεύουν ωστόσο ότι με αυτήν τη μεταρρύθμιση η υγειονομική περίθαλψη θα καταστεί πλέον προνόμιο μόνο των πλουσίων. Οι κρατικές δαπάνες για το σύστημα υγείας τα προηγούμενα χρόνια ήταν μόλις 3,5%-4% του ΑΕΠ, ο μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι σχεδόν διπλάσιος. Στα νοσοκομεία υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις. Όπως υπολογίζει ο Ιατρικός Σύλλογος της Ρουμανίας, υπάρχει έλλειψη 40.000 γιατρών, καθώς πολλοί έχουν αναζητήσει εργασία σε άλλη χώρα της Ε.Ε. Σε κάποιες αγροτικές περιοχές, μάλιστα, δεν υπάρχει καν δυνατότητα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Αυτό όμως που εξόργισε περισσότερο τους Ρουμάνους ήταν οι επιπτώσεις που θα είχε η μεταρρύθμιση στην υπηρεσία διάσωσης Smurd, την οποία δημιούργησε στις αρχές της δεκαετίας του ’90 -μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος- ένας γιατρός παλαιστινιακής καταγωγής και σημερινός υφυπουργός Υγείας της Ρουμανίας, ο Ραέντ Αραφάτ. Όταν πρόσφατα ο Αραφάτ επέκρινε σε μια τηλεοπτική εκπομπή τα σχέδια της κυβέρνησης, τονίζοντας ότι η μεταρρύθμιση απειλεί την ύπαρξη του δικτύου ασθενοφόρων και σωστικών συνεργείων, ο ίδιος ο πρόεδρος της Ρουμανίας Τράιαν Μπασέσκου πήρε τηλέφωνο στην εκπομπή και επιτέθηκε φραστικά στον Αραφάτ. Οι τηλεθεατές παρακολούθησαν ζωντανά αυτήν την παρέμβαση. Την επόμενη ημέρα, ο Αραφάτ πράγματι παραιτήθηκε. Ένα τεράστιο κύμα αλληλεγγύης στο πρόσωπό του δημιουργήθηκε σε ολόκληρη τη χώρα και μετατράπηκε γρήγορα σε διαδηλώσεις ενάντια στον Μπασέσκου και την πολιτική λιτότητας της κυβέρνησης.
Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν το περασμένο Σάββατο ειρηνικά στο Βουκουρέστι και σε άλλες πόλεις. Την Κυριακή, ωστόσο, σημειώθηκαν στη ρουμανική πρωτεύουσα σοβαρά επεισόδια μεταξύ αστυνομικών και διαδηλωτών και οδήγησαν στον τραυματισμό και στη σύλληψη δεκάδων διαδηλωτών. Υπό την πίεση των διαδηλώσεων, ο Μπασέσκου ζήτησε από την κυβέρνηση να αποσύρει τη μεταρρύθμιση, ενώ ο ίδιος ο πρωθυπουργός παρακάλεσε τον Αραφάτ να επανέλθει στο πόστο του, κάτι που έγινε. Ο πρώην Ρουμάνος πρόεδρος, Ίον Ιλιέσκου, χαρακτήρισε τον Αραφάτ ως τον «νέο Τόκες», αναφερόμενος στον πάστορα και σημερινό ευρωβουλευτή Λάζλο Τόκες, ο οποίος με τη διαμαρτυρία του ενάντια στο κομμουνιστικό καθεστώς το 1989 αποτέλεσε τη σπίθα για να ξεκινήσει η εξέγερση τότε.
Για τους Ρουμάνους πολίτες, οι υποχωρήσεις της κυβέρνησης δεν είναι αρκετές. Με τις διαδηλώσεις τους, που συνεχίστηκαν και την Πέμπτη, απαιτούν την παραίτηση της κυβέρνησης και την παραίτηση του προέδρου, καθώς και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Τη δυσαρέσκεια του λαού θέλουν να εκμεταλλευτούν τα αντιπολιτευόμενα κόμματα, Φιλελεύθεροι, Σοσιαλδημοκράτες και Συντηρητικοί, τα οποία στις δημοσκοπήσεις συγκεντρώνουν μαζί ποσοστό έως και 50%. Είναι ωστόσο αμφίβολο αν θα τα καταφέρουν, διότι οι Ρουμάνοι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους σε πολιτικά κόμματα και συνδικάτα. Όπως παρατηρεί στην αυστριακή «Der Standard» ο πολιτικός αναλυτής Κρίστιαν Πιρβουλέσκου, οι διαδηλώσεις στη Ρουμανία είναι μέρος ενός παγκόσμιου κινήματος, το οποίο διεκδικεί περισσότερη κοινωνική και πολιτική δημοκρατία. «Αυτοί οι άνθρωποι δεν θέλουν κάποια άλλη παράταξη, αλλά μια νέα πολιτική», επισημαίνει.
Με σκληρότερη αντιπολίτευση, αλλά σε αποκλίνοντες άξονες, ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ και ΔΗΜΑΡ επιχειρούν να κεφαλαιοποιήσουν τη δημοσκοπική τους άνοδο
Του Βαγγέλη Παπαδημητρίου
Το ΚΚΕ στήνει «οδοφράγματα», ο ΣΥΡΙΖΑ επιτίθεται με το αντιμνημονιακό μέτωπο και η ΔΗΜΑΡ οξύνει την αντιπολιτευτική της τακτική. Στο πιο κρίσιμο δεκαήμερο -αυτό που ακολουθεί- για την οικονομική επιβίωση της χώρας, η Αριστερά σκληραίνει τη στάση της και επιτίθεται με δριμύτητα εναντίον της υφεσιακής λογικής που συνεχίζει να ακολουθεί η κυβέρνηση. Η πρωτοφανής οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα φαίνεται ότι επιφέρει και σοβαρές πολιτικές αλλαγές στη συνολική στάση της Αριστεράς. Είναι ίσως η πρώτη φορά, έπειτα από πολλές δεκαετίες, που η κοινή γνώμη εκτιμά και προσέχει με ευήκοον ους τις προτάσεις των κόκκινων.
Με διακριτές ιδεολογικές διαφορές, τα κόμματα της Αριστεράς αποκτούν μια νέα δυναμική. Δεν είναι μόνον οι δημοσκοπικές καταγραφές που διακρίνουν μια άνοδο των ποσοστών των αριστερών κομμάτων. Είναι η ευρύτερη δυναμική που αποκτά η Αριστερά, η απογοήτευση της κοινής γνώμης από τα κόμματα της εξουσίας που διαχειρίστηκαν τη νομή της, αλλά κυρίως ο άδικος οικονομικός καταμερισμός των βαρών, είναι οι βασικές αιτίες του ενδιαφέροντος των πολιτών στον πολιτικό λόγο της Αριστεράς. Κάτι που, όμως, προσθέτει και μια επιπλέον ευθύνη στη συνολική στάση τους.
Ανυπακοή παντού
Στον Περισσό, είναι γεγονός πως επικρατεί μια σκληρή στάση απέναντι στις κυβερνητικές επιλογές. Το ΚΚΕ διαμορφώνει ουσιαστικά και την ατζέντα της αριστερής αντιπολίτευσης. Η μεγάλη εμπειρία των στελεχών του κόμματος αποτελεί τη βάση των εκτιμήσεων, αλλά και προσδιορίζει και την αντιπολιτευτική τακτική. Εκτιμούν πως πίσω από τις κυβερνητικές αποφάσεις κρύβεται ουσιαστικά η βασική επιλογή μιας «λυκοσυμμαχίας» που κυβερνά την Ευρώπη και των συμφερόντων που αυτή εκπροσωπεί.
Το ΚΚΕ πιστεύει πως το 2012 θα γίνει η μεγαλύτερη προσπάθεια διάλυσης όλων των κοινωνικών κατακτήσεων. «Ο λαός μας θα ζήσει την πιο δύσκολη μεταπολεμική περίοδο», λένε χαρακτηριστικά τα στελέχη του ΚΚΕ. Στους σχεδιασμούς του κόμματος περιλαμβάνεται η διαρκής αντίσταση σε όλα τα μέτρα. «Δεν φτάνει μόνον η διαφωνία. Ήρθε ο καιρός να αντιληφθούν τα κόμματα που κυβερνούν πως σε κάθε εργασιακό χώρο θα βρίσκουν ανυπακοή», λένε. Με άλλα λόγια, από το σχολείο, το εργοστάσιο, τον δημόσιο τομέα, τον ιδιωτικό, παντού, θα βρίσκουν αντίσταση από τους εργαζομένους. Τα μέτρα δεν θα περάσουν στην πράξη. Το χρέος να το πληρώσουν αυτοί που το δημιούργησαν, και όχι ο λαός που του χρωστάνε». Το μήνυμα είναι σαφές: μόνον τυχαία δεν είναι η δήλωση της Αλέκας Παπαρήγα για «ταξικό πόλεμο παντού». Και αυτό όχι μόνον μέχρι τις εκλογές.
Στον Περισσό, δεν εκτιμούν, εξάλλου, πως οι εκλογές θα διεξαχθούν σύντομα. Πιστεύουν πως ήδη διεξάγεται μια προσπάθεια διεθνών και ελληνικών πολιτικών και οικονομικών κύκλων, προκειμένου να τρομοκρατηθεί ο λαός και να δεχθεί την «αναγκαιότητα» των μέτρων και στη συνέχεια την «αναγκαιότητα» της διατήρησης στην εξουσία της κυβέρνησης Παπαδήμου. «Θέλουν ο λαός να μην έχει ούτε το δικαίωμα της πολιτικής έκφρασης».
Το αντιμνημονιακό μέτωπο
Τον τελευταίο χρόνο, ο Αλέξης Τσίπρας έχει δρομολογήσει την… επόμενη ημέρα. Επιμένει, παρά τις κατά καιρούς αντιρρήσεις ακόμη και σε εσωκομματικό επίπεδο, στη δημιουργία ενός αντιμνημονιακού μπλοκ δυνάμεων από όλες τις δυνάμεις της Αριστεράς. Δεν σχεδιάζει και ούτε ο ίδιος επιθυμεί τη δημιουργία ενός νέου Συνασπισμού. Εκτιμά πως στην περίοδο της κρίσης οι «δυνάμεις της Αριστεράς μπορούν να βρεθούν στην ίδια όχθη». Είναι γεγονός, όμως, πως αυτό δεν είναι δυνατόν με τις ιδιαίτερες αλλά πολύ σημαντικές πολιτικές διαφορές που υπάρχουν εντός της κόκκινης όχθης.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμά πως η χαοτική πολιτική κατάσταση που επικρατεί με τη διορισμένη και όχι εκλεγμένη κυβέρνηση Παπαδήμου οδηγεί σε ακόμη πιο επώδυνες εξελίξεις για τους εργαζομένους. Η ενωτική πρόταση, κατά τη γνώμη του, μπορεί να αλλάξει το κλίμα. Μιλώντας σε στενό του συνεργάτη, έλεγε πως «ο κίνδυνος είναι και πολιτικός και οικονομικός. Η εμμονή σε παράταση της θητείας της κυβέρνησης οδηγεί σε επικίνδυνα πολιτικά μονοπάτια, ενώ και τα μέτρα πρέπει να εμποδιστούν στην πράξη. Οφείλουν όλοι να συμφωνήσουν στη διεξαγωγή των εκλογών και κυρίως στην αλλαγή της οικονομικής πολιτικής. Όλα είναι δυνατά. Αυτό το ξέρουν καλά και οι ηγεσίες της Ευρώπης, που τώρα συζητούν τις προτάσεις της Αριστεράς που δύο χρόνια πριν τις κατήγγελλαν».
Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες, στην προσεχή κρίσιμη περίοδο, ο ΣΥΡΙΖΑ θα προχωρήσει σε πολιτικές συμφωνίες με δυνάμεις και πρόσωπα και από τον χώρο των σοσιαλιστών. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη μια κινητικότητα για την ενοποίηση όλων των δυνάμεων -κινήσεων και ανεξάρτητων προσωπικοτήτων- προκειμένου να καταλήξουν σε μια βασική συμφωνία. Λέγεται πως προς αυτή την κατεύθυνση δραστηριοποιείται και ο Αλέκος Αλαβάνος. Την ίδια στιγμή, το βασικό μέρος των ψηφοδελτίων έχει ολοκληρωθεί ενώ λέγεται, αν και είναι πολύ νωρίς, πως θα υπάρξουν εκπλήξεις πρώτου μεγέθους στο Επικρατείας.
Η Αγίου Κωνσταντίνου
Ο Φώτης Κουβέλης διακρίνεται για τη νηφαλιότητά του. Η πολιτική και κοινοβουλευτική του εμπειρία τού επιτρέπει να διαβλέπει τις πολιτικές εξελίξεις. Ο λόγος του μέχρι στιγμής είναι ιδιαίτερα προσεκτικός. Δεδομένης και της κρίσιμης οικονομικής κατάστασης, δεν επιθυμεί να οξύνει τα πνεύματα. Αυτό, όμως, δεν τον εμποδίζει να επικρίνει και να επιτίθεται με σφοδρότητα στις κυβερνητικές επιλογές και κυρίως σε εκείνες που επιβάλουν ανισόρροπη επιβολή των βαρών. Επιμένει στην κατεύθυνση της ανάπτυξης της χώρας, προκειμένου να βγει η χώρα από το σκοτεινό τούνελ της ύφεσης και της φτώχειας. Δεν πιστεύει πως μπορεί να δημιουργηθεί μια κοινή στάση σε επίπεδο αντιμνημονιακού μπλοκ. «Δεν αθροίζεται η Αριστερά», λέει με νόημα. Εκτιμά πως η νέα χρονιά θα είναι πράγματι πολύ δύσκολη για όλους και συνεχίζει να επιμένει ως προς τη διενέργεια εκλογών. «Δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Δεν καταλαβαίνω γιατί φοβόμαστε την κρίση των πολιτών. Όποια και αν είναι αυτή, είναι η δημοκρατική έκφραση της κοινωνίας», λέει χαρακτηριστικά.
Ήδη στο κόμμα έχουν ολοκληρώσει το σύνολο της κατάρτισης των ψηφοδελτίων. «Θα είμαστε πιο έτοιμοι από ποτέ», λένε τα στελέχη του κόμματος.
ή (αλλιώς) Ένα βήμα μπρος και δύο πίσω στο νέο πειθαρχικό δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων
Τέλος στην ατιμωρησία των δημοσίων υπαλλήλων υπόσχεται η κυβέρνηση με το νέο θεσμικό πλαίσιο το οποίο καταρτίσθηκε και έχει πάρει τον δρόμο για ψήφιση στη Βουλή. Όπως πρώτοι είχαμε αποκαλύψει, το πειθαρχικό δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων γίνεται κατά πολύ αυστηρότερο, ενώ στα πειθαρχικά συμβούλια θα μετέχουν και δικαστές. Το ενδιαφέρον, όμως, είναι ότι το ίδιο το σχέδιο νόμου περιέχει μια «τορπίλη», η οποία στην ουσία της αναιρεί όλη τη φιλοσοφία του εγχειρήματος.
Το οξύμωρο είναι ότι, ενώ λαμβάνονται αυστηρά μέτρα, αυξάνονται τα πρόστιμα και οι ποινές, το ίδιο το σχέδιο παροπλίζει τον ρόλο και τις δυνατότητες του σημαντικότερου θεσμικού ελεγκτικού οργάνου. Πρόκειται για τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, ο οποίος μέχρι σήμερα μπορεί να ασκεί ενστάσεις κατά των πειθαρχικών αποφάσεων. Οι γνώστες του τρόπου λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης υποστηρίζουν ότι τα τελευταία χρόνια δύο θεσμικές παρεμβάσεις είχαν ουσιαστικό αποτέλεσμα στην προσπάθεια πάταξης της διαφθοράς: Πρώτον, η σύσταση του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου και δεύτερον η πρόβλεψη του νομοθέτη ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης να ασκεί ενστάσεις επί των αποφάσεων των πειθαρχικών οργάνων. Με τον φόβο του ελέγχου σε ανώτερο επίπεδο, είχαν περιοριστεί σε έναν βαθμό οι απαλλακτικές αποφάσεις των πρωτοβάθμιων πειθαρχικών συμβουλίων. Επίσης, από τη στιγμή που ο Γενικός Επιθεωρητής άρχισε να ασκεί ενστάσεις, η πλειονότητα των υποθέσεων σε δευτεροβάθμιο επίπεδο έκλεινε με την επιβολή αυστηρών κυρώσεων στους παραβάτες.
Το παρασκήνιο
Κύκλοι της δημόσιας διοίκησης υποστηρίζουν ότι το «κούρεμα» των αρμοδιοτήτων του Λέανδρου Ρακιντζή οφείλεται σε έναν παρασκηνιακό «πόλεμο» που έχει ξεσπάσει μετά τις δηλώσεις του Γενικού Επιθεωρητή πως έχουν αποσταλεί τα τελευταία έξι χρόνια 450 υποθέσεις επίορκων δημόσιων υπαλλήλων και καμία δεν έχει τελεσιδικήσει». Η γενική εντύπωση που δόθηκε τότε ότι η Δικαιοσύνη είναι «τυφλή» είχε ενοχλήσει σφόδρα τους δικαστικούς για τους οποίους ο Γενικός Επιθεωρητής αποτελεί από τότε «κόκκινο πανί».
Το πρόσωπο-κλειδί το οποίο φωτογραφίζεται ως ο βασικός πολέμιος του Λ. Ρακιντζή είναι ο σημερινός υπουργός Επικρατείας και πρώην αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Γιώργος Σταυρόπουλος. Πριν αναλάβει καθήκοντα στη νέα κυβέρνηση, είχε βασικό ρόλο στην κατάρτιση του νέου θεσμικού πλαισίου που θα διέπει το πειθαρχικό δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων.
Τι προβλέπει το σχέδιο
Σύμφωνα με το νέο πειθαρχικό δίκαιο περιορίζεται δραστικά η δυνατότητα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης (ΓΕΔΔ) να ασκεί ένσταση κατά όλων των πειθαρχικών αποφάσεων. Όπως επισημαίνεται στην εισηγητική έκθεση, «δεν υφίσταται πλέον ουσιαστικά λόγος παροχής στο ΓΕΔΔ δυνατότητας ένστασης, καθώς αφενός μεν στα πειθαρχικά συμβούλια θα μετέχουν εφεξής αντικειμενικοί κριτές (πλειοψηφία δικαστών) και κατά συνέπεια εξασφαλίζεται ορθή και δίκαια κρίση, αφετέρου δε η δυνατότητα ένστασης παρέχεται στον αρμόδιο υπουργό». Σύμφωνα με κύκλους της διοίκησης, το συγκεκριμένο επιχείρημα χαρακτηρίζεται έωλο για τους εξής βασικούς λόγους:
– Πρώτον, η δυνατότητα ένστασης στον υπουργό παρέχεται έτσι κι αλλιώς και με το ισχύον πειθαρχικό δίκαιο.
– Δεύτερον, η δυνατότητα ένστασης με το προτεινόμενο σχέδιο παρέχεται, εκτός από τον υπουργό, και σε κάθε πειθαρχικό προϊστάμενο, καθώς και στους προέδρους των συλλογικών οργάνων με εξαίρεση το ΓΕΔΔ.
– Τρίτον, στο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο, αν και αρχικά είχε σχεδιαστεί να μετέχουν και δικαστές, αυτό τελικά άλλαξε και δεν μετέχουν.
– Τέταρτον, διατηρείται σε κάθε περίπτωση η δυνατότητα άσκησης ένστασης εκ μέρους κάποιων οργάνων της διοίκησης, παρά το γεγονός ότι στα πειθαρχικά συμβούλια θα μετέχουν εφεξής αντικειμενικοί κριτές δικαστές), γεγονός που αποδεικνύει την αναγκαιότητα διατήρησης της δυνατότητας άσκησης ένστασης.
Αξίζει να επισημανθεί ότι ο ΓΕΔΔ είναι το μόνο όργανο της διοίκησης στο οποίο κοινοποιούνται υποχρεωτικά όλες οι εκδιδόμενες πειθαρχικές αποφάσεις των μονομελών και συλλογικών οργάνων. Κατά κοινή ομολογία, η συμμετοχή του ΓΕΔΔ στην πειθαρχική διαδικασία είναι αδιαμφισβήτητα σημαντική, γεγονός που αποδεικνύεται από τον απολογισμό της δράσης του δευτεροβάθμιου πειθαρχικού συμβουλίου, από όπου προκύπτει σαφώς ότι η πλειονότητα των ενστάσεων εκ μέρους της διοίκησης έχει ασκηθεί από τον ΓΕΔΔ, αλλά και από τον συνολικό αριθμό των ενστάσεων που ασκεί κατ’ έτος όχι μόνο κατά αποφάσεων των Υπηρεσιακών Συμβουλίων και κατά αποφάσεων των μονομελών ή των άλλων συλλογικών πειθαρχικών οργάνων.
Σ’ όλες τις περιπτώσεις, η πλειονότητα των ενστάσεων του ΓΕΔΔ έγινε δεκτή και επιβλήθηκαν ποινές στις αθωωτικές αποφάσεις και βαρύτερες ποινές στις καταδικαστικές. Αξίζει να επισημανθεί ότι σε αρκετές περιπτώσεις ορισμένα μονομελή όργανα δεν παραπέμπουν σοβαρές υποθέσεις που επισύρουν ποινή μεγαλύτερη της αρμοδιότητάς τους στα οικεία Υπηρεσιακά Συμβούλια, αλλά επιλαμβάνονται τα ίδια, με αποτέλεσμα να επιβάλλονται ελαφρές ποινές. Από τη στιγμή που ο ΓΕΔΔ στερηθεί του δικαιώματος ένστασης, δεν θα υπάρχει άλλο όργανο της διοίκησης για να ασκήσει ένσταση.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση του άρθρου 142, περιορίζεται κατά πολύ και ακυρώνεται η δυνατότητα άσκησης προσφυγής από τον ΓΕΔΔ κατά τελεσίδικων πειθαρχικών αποφάσεων. Με τη διάταξη αυτή, ο ΓΕΔΔ δεν θα μπορεί να προσβάλει οποιαδήποτε τελεσίδικη πειθαρχική απόφαση που εκδίδει οποιοδήποτε πειθαρχικό όργανο του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως ισχύει σήμερα. Αυτό θα συμβεί, καθώς η αρμοδιότητά του αυτή θα περιορισθεί μόνο στις αποφάσεις του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου. Επίσης, ακόμη και οι αποφάσεις του Δευτεροβάθμιου δεν θα μπορούν να προσβληθούν, παρά μόνο αν με αυτές επιβάλλονται οι ποινές της προσωρινής παύσης ή του υποβιβασμού, αποκλείοντας έτσι τις απαλλακτικές αποφάσεις ή τις αποφάσεις με τις οποίες επιβάλλεται ελαφρότερη ποινή.
Οι προσφυγές
Επισημαίνεται ότι από τότε που θεσμοθετήθηκε για τον ΓΕΔΔ η δυνατότητα άσκησης προσφυγής κατά τελεσίδικων πειθαρχικών αποφάσεων, το δικαίωμα αυτό ασκήθηκε επιτυχώς, ανατρέποντας τα δεδομένα. Συγκεκριμένα, από το 2008 μέχρι σήμερα, έχουν ασκηθεί 33 προσφυγές, εκ των οποίων οι 23 ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι 9 ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών και μία ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Τριπόλεως.
Οι 22 μόνο από τις προσβαλλόμενες αποφάσεις έχουν εκδοθεί από το Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο ενώ σε 17 περιπτώσεις αποφασίζεται η απαλλαγή του εγκαλούμενου υπαλλήλου. Από τις 33 περιπτώσεις μόνο σε 10 επιβάλλεται ποινή προσωρινής παύσης. Από αυτές οι 8 έχουν εκδοθεί από το Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο και κατά συνέπεια μόνο αυτές θα ήταν δυνατό να προσβληθούν με βάσει τις προτεινόμενες διατάξεις.
Μέχρι σήμερα, έχουν εκδοθεί δύο αποφάσεις, με τις οποίες γίνεται δεκτή η προσφυγή του ΓΕΔΔ. Εξάλλου, με τη με αριθμό 82/2011 απόφαση του Γ’ Τμήματος του ΣτΕ, κρίθηκε ως συνταγματικά αποδεκτή η δυνατότητα που δόθηκε στον ΓΕΔΔ να προσβάλει τις τελεσίδικες πειθαρχικές αποφάσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 3613/2007 και να ζητά από το ΣτΕ την επιβολή της ποινής του υποβιβασμού ή της οριστικής παύσης. Σημειώνεται ότι με την ίδια απόφαση κρίνεται και το ζήτημα της παράλληλης προσφυγής του εγκαλουμένου υπαλλήλου στο αρμόδιο Διοικητικό Εφετείο και αποφασίζεται ότι αρμόδιο για τη συνεκδίκαση και των δύο προσφυγών είναι το ΣτΕ.
Σαν ο αρχάγγελος της κάθαρσης εμφανίζεται ο Χρήστος Παπουτσής, εκμεταλλευόμενος το πλεονέκτημα του ως υπουργός Προστασίας του Πολίτη για να οικοδομήσει το «αρχηγικό» του προφίλ στην κούρσα διαδοχής του ΠΑΣΟΚ
ΤΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΣΤΑΥΡΑΚΑΚΗ
«Κορυφή του παγόβουνου» χαρακτηρίζουν την υπόθεση των τοκογλύφων και εκβιαστών της Θεσσαλονίκης στελέχη της Αστυνομίας που σέβονται τον εαυτό τους και δεν καταπίνουν αμάσητα τις επίσημες ανακοινώσεις, αλλά και όσα μεταδίδονται από τα συνήθη -πλην όμως σχεδόν πάντα έκπληκτα- κανάλια ενημέρωσης. Είναι αλήθεια, βεβαίως, ότι η Ασφάλεια Θεσσαλονίκης, με τα πενιχρά μέσα που διαθέτει, δούλεψε τους τελευταίους μήνες όσο μπορούσε για να σχηματιστεί μια ογκωδέστατη δικογραφία για εκλεκτά μέλη του μικρόκοσμου της συμπρωτεύουσας, ναι μεν προκαλώντας πάταγο πανελληνίως, αλλά χωρίς να επιβεβαιώσει πλήρως τη θεωρία της εγκληματολογίας που υποστηρίζει ότι το οργανωμένο έγκλημα δρα μόνο εφόσον έχει εξασφαλίσει την ομπρέλα ασφαλείας του διεφθαρμένου πολιτικού συστήματος. Μέχρι στιγμής, οι ανακοινώσεις της Ασφάλειας αναφέρονται στα μέλη του κυκλώματος και στους λεγόμενους αρχηγούς του, χωρίς δηλαδή σαφείς αναφορές σε πολιτικά πρόσωπα και άλλους σημαντικούς παράγοντες του εγχώριου κατεστημένου, από το οποίο προφανώς αντλούσε δύναμη για την πολυετή του δράση ο συρφετός του διαπλεκόμενου επιχειρηματικού-δημοσιογραφικού-εκκλησιαστικού-αστυνομικού-δικηγορικού-τραπεζικού και άλλου «υπαλληλικού» προσωπικού της συμπρωτεύουσας. Εκτός κι αν κατά τη διάρκεια της δικαστικής πλέον διερεύνησης ενώπιον των ανακριτών, όπως μας έλεγε αστυνομική πηγή, ανοίξουν «στόματα» και ακουστούν νέες συγκλονιστικές «λεπτομέρειες», όπως συνέβη και με το σκάνδαλο του Βατοπεδίου, όπου οι δικαστές «ρωτώντας έφτασαν στην πόλη», ασχέτως αν τελικά η κοινοβουλευτική διερεύνηση της υπόθεσης κατέληξε τελικά σε φιάσκο. Ή αν στις χιλιάδες απομαγνητοφωνημένες συνομιλίες των μελών του κυκλώματος με τα θύματά τους ή τρίτους υπάρχουν και αναφορές σε πολιτικούς, αλλά είτε έχουν επιμελώς αποσιωπηθεί στην παρούσα φάση είτε δεν έχουν υποπέσει στην αντίληψη των αστυνομικών που έκαναν τις απομαγνητοφωνήσεις, ελλείψει ανθρώπινου δυναμικού. Διότι έγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι με τη φόρα που έχουν πάρει στην Ελληνική Αστυνομία παρακολουθούν πλέον πολλές συμμορίες, με αποτέλεσμα να μην προφταίνουν να καταγράφουν τις στιχομυθίες των υπό παρακολούθηση υπόπτων! Σε ό,τι αφορά τη δράση του κυκλώματος, χωρίς καμία διάθεση υποτίμησης του έργου των αστυνομικών που ασχολήθηκαν επί μήνες για τον σχηματισμό της δικογραφίας, εγείρει ερωτήματα το γεγονός ότι εκ των υστέρων διακινούνται πληροφορίες που ήθελαν τους βασικούς κατηγορουμένους να ήταν γενικώς γνωστοί για τις ασχολίες τους με την τοκογλυφία, και όχι μόνο… Το γεγονός, δε, ότι μεταξύ των συλληφθέντων είναι και πρωτοκλασάτο στέλεχος του ΣΔΟΕ δεν μειώνει τις ευθύνες των υπόλοιπων διωκτικών Αρχών όσο και των εποπτευουσών Αρχών του τραπεζικού συστήματος, αφού είναι βέβαιο ότι, αν λειτουργούσαν σωστά οι τράπεζες, το κύκλωμα με τις παρατράπεζές του δεν θα είχε μακροημερεύσει. Αστυνομικές πηγές σημειώνουν επίσης με νόημα ότι σε όλη τη χώρα δρουν ανενόχλητα δεκάδες τοκογλυφικές συμμορίες, με χιλιάδες θύματα, χωρίς να έχει γίνει συστηματική εργασία από καμία διωκτική Αρχή για την αναχαίτιση αυτής της εγκληματικής δράσης. Είναι τέτοιας έκτασης τα οικονομικά εγκλήματα πλέον στη χώρα μας, που απαιτείται τριπλασιασμός του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού της νεοσύστατης Οικονομικής Αστυνομίας, αλλά και του ΣΔΟΕ, για να ισχυριστεί κανείς ότι θα γίνει μια σοβαρή καταγραφή των διαθέσιμων καταγγελιών και πληροφοριακών στοιχείων και ανάλυσή τους στη συνέχεια, ώστε να δρομολογηθούν στοχευμένες έρευνες για τον εντοπισμό των εγκληματιών και των πολιτικών τους προστατών στη συνέχεια, σημείωνε ο ίδιος αξιωματούχος. «Μόνο τις αυτοκτονίες επιχειρηματιών να ξεχωρίσει η Αστυνομία και να αναθέσει σε μια ομάδα αστυνομικών σε βάθος έρευνα, θα βγάλει πολλά λαβράκια, αθόρυβα και χωρίς να αντιληφθούν το παραμικρό οι τοκογλύφοι», μας έλεγε η ίδια πηγή, εκφράζοντας την εύλογη απορία της γιατί η ηγεσία της Αστυνομίας δεν λαμβάνει μια τέτοια απόφαση, ιδίως για περιοχές που παρατηρείται έξαρση αυτοκτονιών… Σημαντική διάσταση στην εξάπλωση του οικονομικού εγκλήματος συνιστά και η ίδια η οικονομική κρίση, η οποία αναμένεται να δράσει πολλαπλασιαστικά υπέρ του οργανωμένου εγκλήματος το επόμενο διάστημα. Οπότε, οι όποιες ανακοινώσεις της Αστυνομίας δεν θα προκαλούν πια σε κανέναν εντύπωση, εκτός κι αν τα λαγωνικά ασχοληθούν και με τον σκληρό πυρήνα του οργανωμένου εγκλήματος, που δεν είναι άλλος από τους λεγόμενους ανθρώπους πέραν πάσης υποψίας του πολιτικού και σάπιου, όπως αποδείχθηκε περίτρανα πλέον, συστήματος. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Χρήστος Παπουτσής, έσπευσε βέβαια να συγχαρεί τους αστυνομικούς για τη μεγάλη επιτυχία τους, όπως τη χαρακτήρισε, διαβεβαιώνοντας τον ελληνικό λαό ότι «η Ελληνική Αστυνομία έδειξε για μία ακόμη φορά ότι δεν χαρίζεται σε κανέναν. Επιβάλλει τον νόμο με δικαιοσύνη και με πολύ μεγάλο επαγγελματισμό», σημείωσε. «Δυστυχώς, αποκαλύπτεται ότι η διαφθορά και το έγκλημα κατοικούν στη διπλανή μας πόρτα. Άνθρωποι της καθημερινής μας ζωής βρίσκονται ξαφνικά μπλεγμένοι σε τέτοιου είδους υποθέσεις», συνέχισε ο ίδιος και, απευθυνόμενος στους πολίτες, πρόσθεσε: «Πιστεύω ότι η κοινωνία πρέπει να αντιδράσει. Ο αγώνας ενάντια στη διαφθορά είναι αγώνας ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας», τόνισε ο υπουργός, προκαλώντας διάφορα σχόλια. «Στην κούρσα της διαδοχής του ΠΑΣΟΚ, όπως όλα δείχνουν, εφόσον δηλώσει «παρών», δεν αποκλείεται να αξιοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα που του προσφέρει η θέση του (ΕΥΠ, Αστυνομία, Λιμενικό) για την αποκάλυψη των σχέσεων του οργανωμένου εγκλήματος με τους όποιους πολιτικούς χώρους, συμπεριλαμβανομένου και του κόμματός του, αφού εκεί πια τα δίνουν όλα για να αποδείξουν στους εναπομείναντες ψηφοφόρους τους ότι είναι αρχάγγελοι της κάθαρσης και όχι εστίες διαφθοράς και καταρράκωσης των αξιών του κινήματος», ήταν το σχόλιο ενός απλού αστυνομικού που προσπαθεί πάντα να αποκρυπτογραφήσει αυτά που ακούει και κυρίως αυτά που υποκρύπτουν τα λόγια του πολιτικού του προϊσταμένου… Αν και ο ίδιος θα ήθελε να ακούσει αυτές τις ημέρες από τον υπουργό του να αναφέρεται ευθέως στις γλίσχρες αποδοχές του, που, όσο συμπιέζονται προς τα κάτω, δημιουργούν ιδανικές συνθήκες διαφθοράς και διαπλοκής και εντός Αστυνομίας.
Ποιους παίκτες πήρε ο Ολυμπιακός το καλοκαίρι και τι (δεν…) πέτυχαν ως τώρα
Έχοντας διανύσει κάτι παραπάνω από τα μισά της διαδρομής, περνάμε από… κόσκινο τα μεταγραφικά αποκτήματα του Ολυμπιακού. Ποιοι απογοήτευσαν, ποιοι αποχώρησαν, ποιοι εξέπληξαν και ποιοι περιμένουν μια δεύτερη ευκαιρία.
Φράνκο Κοστάντσο: Ήρθε ως αντικαταστάτης του Αντώνη Νικοπολίδη. Από την προετοιμασία κιόλας έδειξε ότι δεν είναι ούτε το μικρό δάχτυλο του πρώην διεθνούς γκολκίπερ. Πήρε τις ευκαιρίες του, αλλά τελικά δεν έπεισε. Έπεισε και τον πλέον δύσπιστο ότι δεν κάνει για τον Ολυμπιακό. Εξ ου και το διαζύγιο, το οποίο θα ανακοινωθεί προσεχώς.
Φραν Γέστε: Ήρθε, είδε, έφυγε. Το τι είδε είναι άλλη ιστορία. Πολλοί λένε ότι είδε τη νυχτερινή ζωή της Αθήνας. Το θέμα είναι ότι δεν ήταν αντάξιος των προσδοκιών. Ο Ερνέστο Βαλβέρδε τον πίστεψε, ο ίδιος όμως δεν πίστεψε ποτέ ότι μπορεί να κάνει καριέρα εκτός Μπιλμπάο. Πρόωρο διαζύγιο για τον Βάσκο μεσοεπιθετικό, ο οποίος πλέον προτιμά τα πετροδόλαρα.
Ιβάν Μαρκάνο: Πουλέν του Βαλβέρδε. Αν παίζει στα αριστερά της άμυνας, όλα καλά. Αν παίζει στο κέντρο, όμως, αρχίζουν τα προβλήματα. Η κοινή θητεία των δύο στη Βιγιαρεάλ ήταν αρκετή για να φέρουν τον Μαρκάνο στο λιμάνι. Η απόδοση, όμως, του Χολέμπας και η κατακόρυφη άνοδός του τον αφήνουν πλέον στον πάγκο. Παραμένει μια αξιόπιστη λύση.
Ζαν Μακούν: Στην αρχή πέρασε το στάδιο της προετοιμασίας και άργησε η μέρα που τον είδαμε βασικό. Αφού, όμως, πήρε τα μαθήματά του από τον Βαλβέρδε, αποτελεί πλέον από τα βασικά μέλη της ομάδας του Ολυμπιακού. Όλα αυτά μέχρι τον τραυματισμό του. Ο Ζαν Μακούν βρίσκεται σε στάδιο αποθεραπείας και άπαντες ευελπιστούν ότι θα επανέλθει στην αγωνιστική κατάσταση που ήταν.
Πάμπλο Ορμπάιθ: Το καλοκαίρι διαβάζαμε και ακούγαμε για την επιλογή του Βαλβέρδε που άκουγε στο όνομα Πάμπλο Ορμπάιθ. Άριστος μαθητής του Βάσκου προπονητή, αποκτήθηκε για συγκεκριμένες δουλειές και είναι ένα από τα «γρανάζια» της ερυθρόλευκης μηχανής στον χώρο του κέντρου. Δεν είναι ο παίκτης που θα σε αφήσει με ανοιχτό το στόμα. Είναι ο παίκτης, όμως, που θα κάνει αυτό που θα του ζητήσεις.
Γιάννης Ζαραδούκας: Από τα βασικά μέλη του Ολυμπιακού Βόλου την περσινή χρονιά, με σταθερά καλή απόδοση. Εξ ου η κλήση του στην Εθνική από τον Φερνάντο Σάντος. Στον Ολυμπιακό, όμως, έπεσε πάνω στον Χολέμπας. Λογικά, θα πέσει πάνω του και στην Εθνική εν όψει του Euro 2012. Δόθηκε δανεικός στον ΠΑΣ για να αδειάσει λίγο το ρόστερ των πρωταθλητών Ελλάδας. Το καλοκαίρι θα επιστρέψει και μένει να δούμε αν θα μείνει.
Λιούμπομιρ Φέισα: Άτυχος. Αυτή είναι η λέξη που μπορεί να χαρακτηρίσει τον Σέρβο μέσο. Όσες φορές έχει παίξει (είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού) έχει δείξει σημάδια ποιοτικού και έξυπνου ποδοσφαιριστή. Ο σοβαρός τραυματισμός του, όμως, του έκοψε τη φόρα και στέρησε από τον Βαλβέρδε ένα σημαντικό όπλο στον χώρο της μεσαίας γραμμής.
Φρανσίσκο Χαβίτο: Ουδέποτε καταλάβαμε τη συγκεκριμένη μεταγραφή. Έχει παίξει σε κάποια παιχνίδια (μέχρι και ως δεξί μπακ), αλλά ο Ισπανός πρώην παίκτης του Άρη δεν ήταν αυτό το κάτι που χρειαζόταν ο Ολυμπιακός. Ήδη βρίσκεται προς την πόρτα εξόδου, ενώ είχε φτάσει κοντά στο να συνεχίσει μέχρι το καλοκαίρι στον Εργοτέλη.
Σήφης Δασκαλάκης: Αποκτήθηκε για δεύτερος πίσω από τον Κοστάντσο. Οι κακές εμφανίσεις του Αργεντίνου έφεραν στο προσκήνιο τον Μέγιερι και άφησαν στον πάγκο τον Δασκαλάκη. Ο Ολυμπιακός ψάχνει τερματοφύλακα, άρα ο Κρητικός γκολκίπερ δύσκολα θα δει κάτι περισσότερο από μία συμμετοχή στο κύπελλο (κόντρα στον Πιερικό).
Τζαμέλ Αμπντούν: Χμμ… Για την Καβάλα καλός. Για τον Ολυμπιακό χρειάζονται περισσότερα. Δεν έχει καμία σχέση με τον Αμπντούν της περσινής περιόδου. Ίσως του έπεσε βαριά η φανέλα. Τώρα πια, πλησιάζει στην πόρτα εξόδου και ετοιμάζεται να δοθεί κάπου δανεικός. Η λογική εξέλιξη βάσει των όσων είχε δείξει ο Αλγερινός.
Βιθέντε Μόνχε: Αποκτήθηκε για να αντικαταστήσει (και αυτός) τον Ριέρα. Δεν τον λες κακό, δεν τον λες και super. O Eρνέστο Βαλβέρδε τον εμπιστεύεται, αλλά περιμένει περισσότερα. Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν θυμίζει τον Μόνχε του Ολυμπιακού Βόλου.
Αλεξάνταρ Κάταϊ: Ηρθε από τη Βοϊβοντίνα και κατέληξε… εκεί. Θα πάει στην πατρίδα του να κάνει το «αγροτικό» του μέχρι το καλοκαίρι και, αν πείσει ότι μπορεί να φορέσει τη φανέλα του Ολυμπιακού, θα επιστρέψει.
Πέταρ Γκρμπιτς: Ήρθε για να κάνει το «αγροτικό» του και να καταλήξει στον Λεβαδειακό. Ήταν το πουλέν του Ντάρκο Κοβάσεβιτς, αλλά δεν έδειξε αυτά που περίμεναν να δείξει. Η λογική λέει ότι δύσκολα θα καταφέρει να σταθεί στον Ολυμπιακό.
Τάσος Παπάζογλου: Μέλλον. Παίκτης για τα επόμενα χρόνια. Εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει. Προς το παρόν, μαθαίνει δίπλα στους έμπειρους Μέλμπεργκ και Παπαδόπουλο. Ξέρει ότι είναι ταλαντούχος, πρέπει να μάθει και να δουλεύει.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΡΑΪΝΔΡΟΣ
Οι Ρώσοι εγκαταλείπουν το ελληνικό τμήμα του αγωγού αερίου
Πληθαίνουν το τελευταίο διάστημα οι «σκιές» γύρω από το μέλλον του ελληνικού τμήματος του αγωγού South Stream, έπειτα από δημοσιεύματα σε ρωσικά Μέσα Ενημέρωσης ότι η Gazprom σχεδιάζει να το εγκαταλείψει, αλλά και έπειτα από πρόσφατη συνάντηση που είχε κλιμάκιο της ρωσικής εταιρείας στην Αθήνα με τη διοίκηση του ΔΕΣΦΑ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, σε συνάντηση που είχαν τα δύο μέρη, η ρωσική πλευρά γνωστοποίησε στους επιτελείς της θυγατρικής της ΔΕΠΑ που έχει την ευθύνη για το project ότι η υλοποίηση του «νότιου διαδρόμου» του αγωγού αερίου δεν είναι πλέον στις προτεραιότητές της. Η κίνηση αυτή θεωρείται επιστέγασμα των παγωμένων σχέσεων που έχει πλέον η Ρωσία με την ελληνική διπλωματία και της ενόχλησης των Ρώσων για τη βραδύτητα με την οποία η χώρα μας αντιμετώπισε όλα τα σχέδια ενεργειακής συνεργασίας των δύο πλευρών.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στα μέσα Δεκεμβρίου είδαν το φως τη δημοσιότητας πληροφορίες ότι η Gazprom εξετάζει να εγκαταλείψει τον περίφημο «νότιο διάδρομο» του αγωγού που προέβλεπε τη συμμετοχή της Ελλάδας με υποθαλάσσιο αγωγό από τις ακτές της Ηπείρου προς τη Νότια Ιταλία. Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ αυτά, η νέα χάραξη του αγωγού θα ακολουθήσει μια διαδρομή μέσω Βουλγαρίας, Σερβίας, Ουγγαρίας και Σλοβενίας, πριν καταλήξει στον τελικό της προορισμό, που θα είναι η Βόρεια Ιταλία, αγνοώντας δηλαδή την αρχική «ελληνική» διαδρομή.
Τα ρωσικά Μέσα προβάλλουν ως αιτία για τη διαφοροποίηση των αρχικών σχεδίων το «μπλοκάρισμα» της Ε.Ε. στα σχέδια της Gazprom να εξαγοράσει το 50% της εγκατάστασης εμπορίας φυσικού αερίου Central European Gas Hub (CEGH) στην Αυστρία, ευνοώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τον αγωγό Nabucco.
Τα ίδια μάλιστα Μέσα μιλούν για χρονική μετάθεση του νότιου κλάδου του αγωγού για μετά το 2015, δίνοντας όμως περισσότερο την εντύπωση ότι το σχέδιο εγκαταλείπεται, παρά ότι παραπέμπεται στο μέλλον.
Από την άλλη, οι Ρώσοι επισπεύδουν την υλοποίηση του υπόλοιπου και βασικού μέρους του αγωγού, ο οποίος υπηρετεί τον στόχο μεταφοράς του ρωσικού αερίου στην Ευρώπη, παρακάμπτοντας την Ουκρανία. Έτσι, τη σημαντική επιτάχυνση της κατασκευής του «υπόλοιπου» South Stream ανακοίνωσε η Gazprom την Παρασκευή, ξεκινώντας την υλοποίηση των έργων από τον Δεκέμβριο.
Η απόφαση να ξεκινήσει την κατασκευή του αγωγού, που αναμένεται να μεταφέρει 63 δισ. κυβικά μέτρα τον χρόνο ρωσικού αερίου στην Ευρώπη, ελήφθη έπειτα από συνάντηση ανάμεσα στον διευθύνοντα σύμβουλο της Gazprom Αλεξέι Μίλερ και του Ρώσου πρωθυπουργού Βλαντιμίρ Πούτιν.
Σημειώνεται ότι η Gazprom αρχικά είχε προγραμματίσει να ξεκινήσει το έργο της κατασκευής του αγωγού South Stream το 2013.
Το ευρώ μπορεί να σώσει την ευρωπαϊκή ανάπτυξη;
Μειδιάματα σε επενδυτές και αναλυτές έχουν προκαλέσει οι εξελίξεις στις παγκόσμιες αγορές, καθώς οι προσδοκίες περί ευόδωσης του ελληνικού PSI και καλών νέων από το μέτωπο των εταιρικών αποτελεσμάτων για το τέταρτο τρίμηνο του 2011 δίνουν ώθηση στις μετοχές. Η αισιοδοξία είναι διάχυτη στα trading decks τις τελευταίες ημέρες, με ορισμένα στόματα να ψιθυρίζουν εκ νέου το περιβόητο «January effect», δηλαδή την παραδοσιακή τακτική των χρηματιστηρίων να καταγράφουν κέρδη κατά τον πρώτο μήνα κάθε έτους. Δεν είναι τυχαίο ότι ορισμένοι επενδυτικοί οίκοι έσπευσαν ήδη να προτάξουν την πιθανότητα μιας σύντομης αλλά αρκετά δυναμικής ανοδικής κίνησης στις μετοχές.
Η κίνηση των δεικτών είναι εντυπωσιακή, αν αναλογιστούμε ότι βαίνει αντίστροφα προς τις εξελίξεις στην παγκόσμια (και όχι την ελληνική) κρίση χρέους – καθώς πρέπει να θυμίσουμε ότι ήταν μόλις την περασμένη Παρασκευή που ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard and Poor’s υποβάθμισε μέσω ομοβροντίας τη Γαλλία και μια σειρά ακόμα ευρωπαϊκών οικονομιών. Πρόκειται για μια κίνηση που αναμενόταν να έχει δραματικό αντίκτυπο στις αγορές, κάτι που δεν έγινε.
Οι αγορές, με εφαλτήριο την Ασία, δηλαδή τον αναδυόμενο κόσμο, διέψευσαν τις εκτιμήσεις, με αποτέλεσμα ήδη ορισμένοι αναλυτές να αναθεωρήσουν προς τα πάνω τις προβλέψεις τους για τις τιμές-στόχους ορισμένων καθοριστικών δεικτών. Πιο συγκεκριμένα, ο οίκος Credit Suisse, που συγκαταλέγεται και στους πιο… συνετούς αναφορικά με τις εκτιμήσεις του, προέβη μέσα στην εβδομάδα σε άνοδο της τιμής-στόχου για το τέλος του 2012 για τον βασικό αμερικανικό δείκτη S&P 500, στις 1.400 μονάδες, από 1.340 μονάδες που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη. Αυτό σημαίνει ότι από τα τρέχοντα επίπεδα του δείκτη υπάρχει περιθώριο ανόδου της τάξης του 8% – διόλου ευκαταφρόνητο σε τρέχον δυσμενές οικονομικό κλίμα.
Οι οικονομολόγοι του οίκου θεωρούν ότι είναι πολύ νωρίς για να αλλάξει συλλήβδην η στάση υπέρ των μετοχών (δηλαδή να δοθεί σήμα υπεραπόδοσης). Και αυτό διότι εκτιμάται ότι μέσα στο 2012 θα υπάρξει αποδυνάμωση του οικονομικού momentum στις ΗΠΑ, η ύφεση στην Ευρωζώνη θα κορυφωθεί, η κτηματαγορά της Κίνας θα «ξεφουσκώσει» και τα κέρδη ανά μετοχή των εταιρειών θα υποχωρήσουν σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Εντούτοις, εκτιμάται ότι μπροστά μας βρίσκεται μια ανοδική κίνηση, καθώς οι αγορές είναι έτοιμες να προεξοφλήσουν μια σειρά θετικών παραγόντων:
• Πρώτον, η ΕΚΤ ουσιαστικά ήδη τυπώνει χρήμα, και αναμένεται να το κάνει με ακόμα πιο έντονους ρυθμούς και… σε μεγάλες ποσότητες στη συνέχεια. Αυτός είναι ένας καταλύτης που μπορεί να αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού. Τούτο διότι εκτιμάται ότι αυτή η ρευστότητα στην Ευρωζώνη δύναται να οδηγήσει το κοινό νόμισμα στο 1,10 στην ισοτιμία του έναντι του δολαρίου, επίπεδο που θεωρείται ότι είναι ικανό να ανασύρει την οικονομία της Ευρωζώνης από την ύφεση.
• Η εικόνα που παρουσιάζει αυτή τη στιγμή η οικονομία των ΗΠΑ δείχνει ότι η ανάπτυξή της θα κυμανθεί στο σύνολο του έτους περί το 1,2%, δηλαδή πάνω από τον μέσο όρο των προσδοκιών. Μάλιστα, η Credit Suisse εκτιμά ότι οι πιθανότητες ύφεσης για τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου έχουν περιοριστή στο 5% από 15% μέχρι πριν από ένα μικρό διάστημα.
• Οι μετοχές εξακολουθούν να είναι πολύ φτηνές. Μάλιστα, αν τις συγκρίνει κανείς με τα ομόλογα, τότε είναι κατά 15% πιο προσιτές για τους επενδυτές. Εντούτοις, σημειώνεται ότι οι τοποθετήσεις πρέπει να είναι πολύ προσεκτικές, καθώς η διάθεση ανάληψης ρίσκου παραμένει σε πολύ πιεσμένα επίπεδα.
Παρεμπόριο και «μαϊμούδες» δεκάδων δισ. στην ελληνική αγορά
Πρωτιά στην Ε.Ε. όσον αφορά τις «μαϊμούδες» που μπαίνουν από τα ελληνικά λιμάνια
Χιλιάδες προϊόντα-«μαϊμού» κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά και κατέχουν σημαντική θέση στο σύνολο του παρεμπορίου, το οποίο συντηρούν κυκλώματα τα οποία μέσω συνεργών εμπόρων διακινητών και λιανοπωλητών προωθούν παρανόμως όχι μόνο τα συγκεκριμένα προϊόντα, αλλά πολλά ακόμα εκτός νόμιμων διαδικασιών σε όλη τη χώρα, προκαλώντας τεράστιες απώλειες στα δημόσια έσοδα. Σταγόνα στον ωκεανό μοιάζει η προσπάθεια των αρμοδίων να περιφρουρήσουν τη νομιμότητα στην αγορά, καθώς ο μικρός αριθμός των ελεγκτικών συνεργείων όσο και ο συνολικός αριθμός των ελέγχων που πραγματοποιούνται δεν μπορούν να προσφέρουν λύση στο ολοένα διογκούμενο πρόβλημα.
Η κατάσταση που επικρατεί στη χώρα αποτυπώνεται στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για «την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας από τα τελωνεία της Ε.Ε.», σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα δεσμεύει ετησίως περίπου 22.000.000 τεμάχια προϊόντων απομιμήσεων, ευρισκόμενη στην κορυφή του συνόλου των κρατών-μελών της Ε.Ε. Ακολουθούν η Ολλανδία, με κατασχεμένα πέρυσι 18 εκατ. αντικείμενα, η Ιταλία με 13 εκατ. και η Βουλγαρία με 11 εκατ. Την ίδια στιγμή, ο ετήσιος αριθμός των σχετικών υποθέσεων στις οποίες παρενέβησαν οι ελληνικές τελωνειακές Αρχές ξεπερνά τις 250. Από τη σχέση ανάμεσα σε αυτά τα δύο μεγέθη προκύπτει ο εξαιρετικά δυναμικός χαρακτήρας της εισροής προϊόντων απομιμήσεων από τα ελληνικά λιμάνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι, από το σύνολο των δεσμευμένων προϊόντων στην Ε.Ε., το 64,4% προέρχεται από την Κίνα, το 14,6% από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το 4,5% από την Αίγυπτο και το 4,1% από την Κύπρο.
Το πώς έχει εξελιχθεί η κατάσταση αναφορικά με το παρεμπόριο στην Ελλάδα γίνεται εμφανές και από τα στοιχεία εκτιμήσεων του υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, σύμφωνα με τα οποία, ενώ έχουν δοθεί περίπου 10.000 άδειες πλανόδιου εμπορίου, από τους ελέγχους προκύπτει ότι κυκλοφορούν περισσότεροι από 300.000 πλανόδιοι μικροπωλητές, ενώ επιπρόσθετα μαζεύεται στις παρυφές των παζαριών και ένας μεγάλος αριθμός παράνομων οικονομικών μεταναστών, που επίσης πωλούν προϊόντα του παραεμπορίου χωρίς τιμολόγια αγοράς και ταμειακές μηχανές.
Από τους ελέγχους του υπουργείου διαπιστώνεται έκρηξη της παραβατικότητας και του παραεμπορίου, καθώς τα στοιχεία δείχνουν αύξηση κατά 200% των διαπιστωθεισών παραβάσεων, οι οποίες έφθασαν στις 1.354 το 2011, όταν το 2010 ήταν 452. Βέβαια, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι αυξήθηκε κατά 58%, μεταξύ του 2010-2011, ο αριθμός των κλιμακίων ελέγχων (έφτασαν τα 1.484), ενώ κατά 35% αυξήθηκε και το σύνολο των ελεγχόμενων επιχειρήσεων. Μέσα στο 2011 ελέγχθηκαν για προϊόντα απομίμησης περισσότερες από 6.000 επιχειρήσεις, όπως διεθνείς και ελληνικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ, πολυκαταστήματα, υπαίθριες αγορές, καταστήματα εστίασης, εμπορικά καταστήματα, ενώ επιβλήθηκαν πρόστιμα που υπερβαίνουν το 1,2 εκατ. ευρώ.
Το θέμα είναι εξαιρετικά σοβαρό και σύμφωνα με τους εκπροσώπους της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου χρειάζονται άμεσες λύσεις που θα ξεκινήσουν από «τη δημιουργία ενός τολμηρού επιτελικού σχεδίου, από πλευράς Αστυνομίας, το οποίο θα λαμβάνει υπ’ όψιν την ιδιαιτερότητα της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στα κέντρα των πόλεων, αλλά και θα εκπαιδεύει αστυνομικούς ικανούς να διαχειριστούν τέτοιου είδους καταστάσεις, με τη διαμόρφωση ενός «ειδικού τμήματος δίωξης παραεμπορίου» στο ΣΔΟΕ. Παράλληλα, η ΕΣΕΕ θεωρεί ως σημαντική για την αντιμετώπιση του προβλήματος την πρωτοβουλία του υφυπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Γεωργιάδη να τοποθετήσει συστήματα έλεγχου μέσω ακτινογράφησης των φορτηγών και εμπορευματοκιβωτίων στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Σημειωτέον ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη και στα Βαλκάνια που στερείται συστημάτων ανίχνευσης ναρκωτικών ουσιών, λαθρεμπορίου, παραεμπορίου και λαθρομετανάστευσης. Τα οφέλη χρήσης, πέραν της πρόληψης για τον εντοπισμό επικίνδυνων φορτίων (όπλων και εκρηκτικών), είναι η μεγιστοποίηση των εσόδων του Δημοσίου από την ανίχνευση απάτης και πάταξης του λαθρεμπορίου. Πρέπει να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία των εμπόρων, στην Ελλάδα, τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης συνιστούν τα κύρια κέντρα διακίνησης, ενώ τα λιμάνια της Πάτρας και της Ηγουμενίτσας, αλλά και οι οδικές πύλες είναι οι πρώτοι υποδοχείς των φορτίων προϊόντων παρεμπορίου από τις χώρες της Ε.Ε.
Επισημαίνεται ότι οι εκτιμήσεις προσδιορίζουν την παραοικονομία στο 30% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 69 δισεκατομμύρια ευρώ. Από αυτά περίπου τα 20-25 δισ. αντιστοιχούν μόνο στο παρεμπόριο. Υπ’ αυτήν την έννοια, η πολιτεία θα μπορούσε να εισπράξει δασμούς και φόρους τουλάχιστον 9 δισ. ευρώ ετησίως. Αναφορικά με το λαθρεμπόριο απομιμήσεων, εκτιμάται ότι ο τζίρος των προϊόντων-«μαϊμού» ανέρχεται στα 8-9 δισ. ευρώ και, όσον αφορά το ποσοστό κυκλοφορίας αυτών των προϊόντων, στην ένδυση-υπόδηση το ποσοστό ανέρχεται στο 20%, στα ηλεκτρικά είδη στο 10%, στα είδη δώρων (gadget) στο 15%, στα ποτά-καπνό περίπου στο 2,5%, ενώ στα τρόφιμα το ποσοστό ακόμη είναι μη μετρήσιμο.
Γιάννης Ε. Βερμισσώ
Η ανακατανομή του κοινοτικού χρήματος από την πολιτική εξουσία – Εγγραφα-φωτιά πιστοποιούν το κραυγαλέο της διαπλοκής
Το δημοσίευμα της περασμένης εβδομάδας στην ηλεκτρονική έκδοση των εργαζομένων στον «Κόσμο του Επενδυτή» προκάλεσε αίσθηση, παρά τις αντιξοότητες που συνδέονται με τις ιδιόμορφες συνθήκες της έκδοσης αυτής. Η ανταπόκριση των αναγνωστών ήταν εντυπωσιακή και πρωτόγνωρη, και αυτό οφείλεται, με όρους ιστορίας της εφημερίδας, στο ότι μέχρι σήμερα η επικοινωνία με το αναγνωστικό κοινό είχε αποκλείσει τη διαδικτυακή διάσταση, περιορίζοντας την επαφή στην παραδοσιακή, έντυπη, μορφή.
Η ιδιομορφία της έκδοσης αυτής ευλόγως δημιουργεί την ανάγκη για περαιτέρω διευκρινίσεις, όπως είχαμε προαναγγείλει, που συνδέονται με την υπόθεση που αποκαλύψαμε. Τρία είναι τα βασικά σημεία στα οποία δίνουμε έμφαση:
α) Όπως αναφερόταν και στο προηγούμενο δημοσίευμα, η έρευνα αυτή δεν είναι σημερινή, έχει ξεκινήσει πάνω από έναν χρόνο τώρα, από τον Δεκέμβριο του 2010, όταν περιήλθαν στην κατοχή μας τα πρώτα έγγραφα. Δεν είναι τυχαίο ότι από τότε, σε δύο δημοσιεύματα του Δεκεμβρίου του 2010 και του Ιανουαρίου, είχαν διατυπωθεί οι πρώτες νύξεις. Το πρώτο δημοσιεύθηκε με αφορμή συγκεκριμένες καταγγελίες για διασπάθιση κονδυλίων του ΕΣΠΑ, που ξεκίνησε από το γενικό γραμματέα της ΟΛΜΕ κ. Κοτσιφάκη και ακολούθως από τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Τ. Κουράκη, ο οποίος είχε καταθέσει και σχετική ερώτηση (υπό τον τίτλο «Προκλητική διασπάθιση χρημάτων από το ΕΣΠΑ στον χώρο της εκπαίδευσης») προς την υπουργό Παιδείας στη Βουλή (10.12.2010). Το δεύτερο δημοσιεύθηκε με αφορμή την αποχώρηση από το υπουργείο του γενικού γραμματέα Έρευνας, κ. Μητσού. Η έρευνα αυτή δεν θα μπορούσε να εξελιχθεί με συστηματικό τρόπο αν δεν υπήρχε η πρόσβαση με της «Διαύγειας» στη ροή των εγγράφων, η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.
β) Από τη συστηματική παρακολούθηση των… ροών και εκροών προκύπτει και το συμπέρασμα από την έρευνα, που αποτελεί και την ουσία, για την υπόθεση αυτή, την πλήρη νομιμότητα της οποίας επισημάναμε την περασμένη εβδομάδα και επισημαίνουμε και σήμερα. Το συμπέρασμα, λοιπόν, είναι ότι η πολιτική εξουσία ανακατανέμει, με καθ’ όλα νόμιμο τρόπο, το κοινοτικό χρήμα σε μια μικρή ομάδα ανθρώπων, κυρίως πανεπιστημιακών (υπάρχουν και άλλες παράμετροι που σχετίζονται με στελέχη της κεντρικής υπηρεσίας του υπουργείου, του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου), με εναλλασσόμενους ρόλους, που απορρέουν από την ταυτόχρονη συμμετοχή σε εποπτευόμενους φορείς του υπουργείου και την ακαδημαϊκή τους υπόσταση.
γ) Το ζητούμενο και το κεντρικό ερώτημα, πολιτικής πρώτιστα υφής, που τίθεται μετά την αποκάλυψη της υπόθεσης είναι το τι απόληξη έχουν όλα αυτά στην υπουργό Παιδείας, και όχι μόνο. Το όχι μόνο περιλαμβάνει πλέον και τη Ν.Δ., και ειδικότερα τον αναπληρωτή υπουργό, κ. Αρβανιτόπουλο, αλλά και τον υπεύθυνο του κόμματος για τα εκπαιδευτικά, κ. Σπηλιωτόπουλο. Τα ερωτήματα που προκύπτουν αφορούν και τον ίδιο τον τέως πρωθυπουργό, κ. Παπανδρέου, καθώς ορισμένα από τα πρόσωπα ανήκουν στον ευρύτερο κύκλο του.
Όπως σημειώσαμε και την περασμένη εβδομάδα, τα έγγραφα είναι πολλά, καταλαμβάνουν ήδη τρεις φακέλους, θα μπορούσαν να είναι ακόμη περισσότερα, και βρίσκονται στη διάθεση οποιουδήποτε. Προσθέτουμε σήμερα ορισμένα, με άξονα την τριγωνική σχέση υπουργείου-ΚΕΕ-πρώην ΕΑΙΤΥ νυν ΙΤΥΕ, ξεκινώντας από την αφορμή που, σχετίζεται εμμέσως και με τον κ. Παπανδρέου, ο οποίος είναι αυτονόητο πιστεύουμε ότι δεν γνώριζε τίποτε. Η αφετηρία, λοιπόν, βρίσκεται στην εντολή του γενικού γραμματέα, κ. Κουλαϊδή, τον Αύγουστο του 2010, προς τον πρόεδρο του Δ.Σ. του τότε Ερευνητικού Ακαδημαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας Υπολογιστών (ΕΑΙΤΥ) και νυν ΙΤΥΕ, κ. Π. Σπυράκη για τη σύναψη σύμβασης με τον αναπληρωτή καθηγητή του Δημοκρίτειου, κ. Γ. Κατρούγκαλο (έγγραφο 1, αριθμ. πρωτ. 98953/Λ, 9/8/2010).
Αντικείμενο της σύμβασης, «η παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης σε σχέση με το νομοπαρασκευαστικό έργο και την επίλυση νομικών διαφορών σχετικών με την εφαρμογή των πολιτικών του υπουργείου». Στις 7 Οκτωβρίου του 2010 με έγγραφό του (έγγραφο 2 Α.Π. εξ. 1532, 7.10.2010)
γνωστοποιούνται η προαναφερθείσα επιστολή του γενικού γραμματέα και η σύμβαση. Η σύμβαση (έγγραφο 3, Νο: Σ1842, 5/10/2010)
αναφέρει τα σχετικά με το αντικείμενο και εντάσσεται στο έργο «Υποστήριξη Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων σε Πληροφοριακά Συστήματα 2010». Δεν μπορεί παρά να προκαλεί εντύπωση η αναφορά ότι «ο αντισυμβαλλόμενος θα απασχοληθεί ως Δρ. Επιστήμονας με εξειδίκευση στην Πληροφορική». Εάν ο κ. Κατρούγκαλος εκτός από τη γνωστή στον νομικό και ακαδημαϊκό κόσμο αναμφισβήτητη, με έμφαση στο δημόσιο δίκαιο, κατάρτιση που διαθέτει επεκτείνεται και στην πληροφορική δεν το γνωρίζουμε. Εκείνο που αναδύεται, και εγείρει και θέμα μη νομιμότητας ίσως, είναι το γεγονός ότι τα δύο έγγραφα που εκδίδονται στις αρχές Οκτωβρίου ουδέποτε, εξ όσων ερευνήσαμε, αναρτήθηκαν στη «Διαύγεια», η οποία άρχισε -βάσει του νόμου- να τίθεται σε ισχύ από την 1η Οκτωβρίου του 2010.
Η σύμβαση του κ. Κατρούγκαλου, ο οποίος εξακολουθεί να είναι αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας (ΚΕΕ), έληξε, αν διαβάζουμε ορθά τη σύμβαση, στις 30 Ιουνίου του 2011. Στις 26 Ιουλίου του 2011, ο γενικός γραμματέας, με έγγραφό του (έγγραφο 4, αρ. πρωτ. 8406)
προς τον πρόεδρο, του ΙΤΥΕ πλέον (είχε μεσολαβήσει η μετεξέλιξη του ΕΑΙΤΥ σε ΙΤΥΕ), κ. Σπυράκη, δίνει εντολή για σύναψη σύμβασης με την Εταιρεία Δικηγόρων Απ. Παπακωνσταντίνου-Ελ. Κουτσιμπού-Γ. Κατρούγκαλος & Συνεργάτες με το ίδιο αντικείμενο.
Όσοι γνωρίζουν από παλιά τον κ. Παπανδρέου, όπως ο γράφων, ξέρουν ότι η κυρία Κουτσιμπού, γνωστή και έγκριτη νομικός, είναι εκ των παλαιοτέρων συνεργατών του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, και βέβαια δεν είναι διόλου τυχαίο ότι εκτός των άλλων είναι και γενική διευθύντρια του ΙΣΤΑΜΕ. Εκ των παλαιοτέρων συνεργατών είναι όμως και ο κ. Πανάρετος, και εδώ θα πρέπει να σταθούμε σε ένα έγγραφο που είχε αποστείλει -και αναρτήσει στο opengov του υπουργείου- προς το υπουργείο Εσωτερικών στις 24 Μαρτίου 2011 (έγγραφα 5 και 6, 70073α, 24/3/2011)
στο οποίο αναφερόταν, χωρίς να την ονοματίζει, στην κυρία Κουτσιμπού, η οποία κατείχε θέση νομικού συμβούλου στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο (ένα ανάλογο έγγραφο είχε αποσταλεί τότε προς όλα τα ιδρύματα, αλλά και την κεντρική υπηρεσία του υπουργείου).
Το ερώτημα που έθετε, πολιτικής υφής με αντικείμενο την εμβέλεια τήρησης των κυβερνητικών αποφάσεων, ήταν αν η νόμιμη, βάσει σχετικής απόφασης του Αρείου Πάγου, μετατροπή της σύμβασης σε αορίστου χρόνου σκόνταφτε στην κυβερνητική απόφαση περιορισμού των προσλήψεων στο ένα προς πέντε. Όπως προκύπτει, δύο άνθρωποι εκ των παλαιοτέρων του περιβάλλοντος του τέως πρωθυπουργού (στην περιφέρεια του οποίου κινούνταν και οι κ. Κουλαϊδής και Κατρούγκαλος), που σχετίζονται με την υπόθεσή μας, κινούνται σε εντελώς διαφορετικές κατευθύνσεις, εξ ου και τα ερωτήματα που προκύπτουν, σε ό,τι αφορά το σκέλος αυτό, για το αν είχε δηλαδή γνώση όλων αυτών το τότε Μαξίμου. Σε μια περίοδο, μιλώντας γενικότερα, που ο κ. Κατρούγκαλος εμφανιζόταν στους τηλεοπτικούς δέκτες να στηρίζει τους Αγανακτισμένους. Ενάντια σε ποιον;
Προχωρούμε τώρα στην παράθεση/ανάρτηση ορισμένων περαιτέρω, αποσπασματικών, στοιχείων (ορισμένες εκταμιεύσεις), τα οποία, υπό μορφή ερωτημάτων, απευθύνονται κυρίως στην υπουργό Παιδείας, συνεργάτες της οποίας -πιθανόν όχι ή ίδια- γνώριζαν εδώ και καιρό πτυχές της υπόθεσης.
α) Γιατί θα έπρεπε ο πρόεδρος του Δ.Σ. του πρώην ΕΑΙΤΥ και νυν ΙΤΥΕ, πέραν των άλλων ερευνητικών προγραμμάτων του Ινστιτούτου στα οποία συμμετέχει και αμείβεται ως μέλος ΔΕΠ και βρίσκονται στη «Διαύγεια», να συμμετέχει και στο έργο «Αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης στα ΕΠΑΛ-ΕΠΑΣ με την ανάπτυξη και αξιοποίηση εργαλείων ΤΠΕ στο πλαίσιο εφαρμογής εκπαιδευτικών πολιτικών και παρεμβάσεων του υπουργείου» (έγγραφο 7, απόφαση Δ128/2101/2011)
Σημειώνουμε ότι το έργο αυτό είχε περιληφθεί στην ερώτηση του κ. Κουράκη. Γιατί ο πρόεδρος του ΙΤΥΕ έπρεπε να συμμετάσχει και στην υλοποίηση του πολύ προβεβλημένου από το υπουργείο έργου «θεσμός αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση» (έγγραφο 8, Δ177, 14/2/2011);
β) Γιατί θα έπρεπε η πλειοψηφία των μελών του Δ.Σ. του ΚΕΕ, ο πρόεδρός του, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (έγγραφο 9), ο αντιπρόεδρος, στον οποίο αναφερθήκαμε, μέλη του, όπως ο κ. Γ. Πασσιάς (έγγραφο 10) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ο κ. Αθ. Τζιμογιάννης (έγγραφα 11 και 13), του τμήματος-πυρήνα Κοινωνικής Εκπαιδευτικής Πολιτικής, ο οποίος είχε συμμετοχή και σε άλλα προγράμματα-κομβικές πολιτικές του υπουργείου, ο πρόεδρος του ιδίου Τμήματος, κ. Αθ. Κατσής (έγγραφο 12, στο ίδιο έργο με τον κ. Τζιμογιάννη)
να συμμετέχουν σε διάφορα προγράμματα όντας ταυτόχρονα σε θεσμικές θέσεις; Χάθηκαν τόσοι και τόσοι πανεπιστημιακοί, το βαλάντιο των οποίων είναι πενιχρότατο με το μισθολόγιο καθηλωμένο εδώ και χρόνια; Δεν ήταν εύλογο και αναμενόμενο πανεπιστημιακοί και συνάδελφοί τους που επηρεάζουν, οι οποίοι έχουν σχέση με αυτή την υπόθεση, να στηρίξουν είτε άμεσα είτε έμμεσα και με κομψό τρόπο το νέο νόμο για την ανώτατη εκπαίδευση;
γ) Ήταν τυχαίο ότι ο ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα και συνάδελφός του στο τμήμα μετακινήθηκε στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, και μάλιστα είχαν αναρτηθεί δύο αποφάσεις (έγγραφα 14 και 15) με διαφορετική διάρκεια στη θητεία, η δεύτερη ως «ανακοινοποίηση στο ορθό». Μήπως η ανακοινοποίηση στο ορθό οφείλεται στο ότι στο μεταξύ είχε εκδοθεί το ΦΕΚ συγκρότησης του Δ.Σ. του ΙΕΠ, το οποίο δημοσιεύσαμε την περασμένη εβδομάδα, ενώ συνεχίζει τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα για την αυτοαξιολόγηση (έγγραφο 16)
δ) Είναι τυχαίο ότι ο γενικός γραμματέας του υπουργείου συμμετείχε σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα (όπως προέκυπτε από την ιστοσελίδα του ιδρύματος, όριζε μάλιστα συνάντηση και με τους φοιτητές μία ημέρα της εβδομάδας) του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου, στο οποίο επικεφαλής φαινόταν να είναι ο καθηγητής του ιδρύματος κ. Π. Πασιαρδής, που με τη σειρά του συμμετείχε στο ίδιο πρόγραμμα του ΙΤΥΕ με αυτό του κ. Κατρούγκαλου (έγγραφο 17), δίδασκε στο τμήμα της Κορίνθου (έγγραφα 18 και 19), συμμετείχε σε ομάδες εργασίας του υπουργείου;
Πριν από λίγους μήνες, ο μέχρι πρόσφατα καθηγητής του πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κ. Γ. Μαυρογιώργος, που γνωρίζει από παλαιότερες εποχές τα εκπαιδευτικά και τα του υπουργείου, είχε αναφερθεί, εμβαθύνοντας κιόλας, σε άρθρο του (που προοριζόταν για τη στήλη της παιδείας του «ΚτΕ», αλλά λόγω της έκτασης δεν μπορούσε να δημοσιευθεί, πάντως δημοσιεύθηκε στην «Αυγή») σε ορισμένες σχέσεις που κρατούν από το παρελθόν, μεταξύ των οποίων και αυτή του γενικού γραμματέα και του νυν προέδρου του ΙΕΠ, κ. Αλ. Δημαρά, ο οποίος ήταν ο πρώτος πρόεδρος του ΚΚΕ επί υπουργίας Γιώργου Παπανδρέου. Εμείς, λόγω σεβασμού προς την ιστορία και το πρόσωπό του, αφήσαμε συνειδητά εκτός τον κ. Δημαρά.
Θα μπορούσαν και πολλά άλλα ακόμη -διάφορες χρηματοδοτήσεις που χρήζουν περαιτέρω έρευνας, το σύνολο των ποσών, κ.λπ.- να γραφούν, στις 11 Ιανουαρίου η κυρία Διαμαντοπούλου απέστειλε, με αφορμή τις εσωτερικές διεργασίες, τη γνωστή επιστολή της στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, στην οποία μεταξύ άλλων επισήμανε: «Το διακύβευμα είναι να διασώσουμε ένα κράτος πρόνοιας για τους πραγματικά αδύναμους, ιδιαίτερα μέσα στην κρίση και όχι την κατασπατάληση της Πρόνοιας από “έχοντες και επιτήδειους”». Μήπως η υπουργός Παιδείας θα μπορούσε να δώσει πρώτη το παράδειγμα, ξεκινώντας -αν βεβαίως αξιολογήσει ότι υπάρχει κάτι πέρα από τη νομιμότητα που είναι δεδομένη- από τα οίκου της, να εφαρμόζει τις καλές πρακτικές;
Διευκρινίσεις και εξομολογήσεις
*Με αφορμή το δημοσίευμα της περασμένης εβδομάδας -το οποίο έλαβε, χωρίς τη βούλησή μας, χώρα υπό θολό εργασιακό καθεστώς- και ειδικότερα το σημείο που αφορούσε τη συμμετοχή του γενικού γραμματέα σε μελέτες (με αντικείμενο την ανίχνευση των αιτιών του χαμηλού ποσοστού συμμετοχής σε προγράμματα διά βίου μάθησης) του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής, ο διευθύνων σύμβουλος του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ, κ. Μιχ. Κουρουτός, μας απέστειλε μια διευκρινιστική επιστολή, στην οποία επισημαίνει ότι την περίοδο της ανάληψης και υλοποίησης του έργου (2008-Ιούνιος 2009) ο κ. Κουλαϊδής δεν είχε τοποθετηθεί στη θέση του γ.γ. Η συμμετοχή του τελευταίου, όπως σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος, και πρόεδρος του Δ.Σ. της ΟΙΕΛΕ, «…σε ένα διευρυμένο επιστημονικό σχήμα έγινε αποκλειστικά με βάση την επιστημονική κατάρτιση και εμπειρία του και όχι την πολιτική του θέση…» (η επιστολή αναφέρεται και σε άλλους αξιόλογους επιστήμονες που συμμετείχαν στις μελέτες, όπως οι κ. Μουζέλης, Κατρούγκαλος και η κυρία Φραγκουδάκη). Ο τρόπος παρουσίασης της σχέσης, προσθέτει ο κ. Κουρουτός, «…δημιουργεί έωλους και ανυπόστατους συνειρμούς και επιπλέον προσβάλλει την πάγια επιλογή του φορέα να μην προωθεί συνεργασίες με προσωπικότητες και ερευνητές οι οποίοι κατέχουν πολιτικά αξιώματα ή συνδέονται στενά με θέσεις ευθύνης στη δημόσια διοίκηση».
Καλοδεχούμενες και μη αμφισβητούμενες οι διευκρινίσεις του διευθύνοντος συμβούλου, μας προσφέρουν την αφορμή για τη διατύπωση ορισμένων σχολίων -εκμεταλλευόμενοι και την άνεση του χώρου, ο οποίος είναι ελεύθερος και για περαιτέρω απόψεις- που θα δώσουν, ελπίζουμε, περισσότερο φως, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την αφετηρία της έρευνας και τη λυπηρή, όπως θα δούμε, φορτισμένη τω όντι, αφορμή των δημοσιευμάτων:
α) Την περίοδο των συγκεκριμένων μελετών, ο γ.γ. δεν είχε όντως τοποθετηθεί ακόμη στη θέση αυτή. Σημειώνουμε, ωστόσο, χωρίς να αποτελεί εννοείται μομφή, ότι λίγους μήνες αργότερα, μετά την τοποθέτηση του κ. Κουλαϊδή, και συγκεκριμένα τον Αύγουστο του 2010, το υπουργείο Παιδείας ενέταξε στο ΕΣΠΑ (Α.Π. 11553, 11554, 11555, 6/8/2010) τρία έργα του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ, συνολικού προϋπολογισμού 5.935.000 ευρώ (2.821.295, 2.886.262 και 227.443, αντίστοιχα) που αφορούν σε «προγράμματα διά βίου εκπαίδευσης για το ανθρώπινο δυναμικό του ιδιωτικού τομέα» (έγγραφο 21, που αφορά στην πρώτη από τις τρεις αποφάσεις), τα οποία ευχόμεθα να πιάσουν τόπο.
Τα τρία προαναφερθέντα έγγραφα-αποφάσεις που απεστάλησαν από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης προς το ΚΑΝΕΠ στα «υπόψη» περιλαμβάνουν εκτός από τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ και τον υπεύθυνο της Πράξης, κ. Χρ. Γούλα, ο οποίος ήταν το τέταρτο μέλος (μαζί με τους Μουζέλη, Φραγκουδάκη και Κουλαϊδή) της Ομάδας Συντονισμού των μελετών που αναφέρθηκαν στο προηγούμενο δημοσίευμα, οι οποίες συνδέονται, έχουμε την αίσθηση, με την Πράξη και τα προγράμματα της διά βίου (διερεύνηση-μελέτες από τη μία, πράξη-προγράμματα από την άλλη). Οι συνειρμοί που προκαλούνται δεν είναι εύλογοι στην περίπτωση αυτή;
β) Η ένταξη των πράξεων αυτών, και εδώ εισερχόμαστε στις αφετηρίες της έρευνας και στην αφορμή των δύο δημοσιευμάτων. Αφορμή η οποία, δυστυχώς, συνδέεται με ένα θλιβερό γεγονός που συνέβη τον τελευταίο μήνα. Η επισήμανση των στοιχείων για τα τρία έργα, και για πολλά άλλα ακόμη, είχε προέλθει από έναν άνθρωπο που βρισκόταν πάνω από δέκα χρόνια στη Διαχειριστική Αρχή του υπουργείου Παιδείας, με μεράκι και πόνο για την εκπαίδευση, τον Κώστα Κατσόγιαννο, με τον οποίο είμαστε φίλοι και συμμαθητές στο 21ο Λύκειο της Κυψέλης (στην «Γκράβα» σήμερα) τη δεκαετία του ’70.
Τα δύο δημοσιεύματα αφιερώνονται στη μνήμη του, στο αρχείο της προσωπικής έρευνας υπάρχει, και δημοσιεύεται αυτούσιο για του λόγου το αληθές μαζί με τα δικά του σχόλια με αφορμή τη διά βίου, το e-mail (έγγραφο 20, το οποίο μάλιστα, τότε, είχα λησμονήσει να «ανοίξω», εξ ου και η διαφορά του ενός μήνα μεταξύ αποστολής και «ανοίγματος»), που μου είχε αποστείλει με αφορμή τη χρηματοδότηση των φορέων και συνδέεται και συνέπεσε χρονικά, με την έναρξη της έρευνας. Την αφορμή για την τελευταία, η οποία δεν θα είχε προχωρήσει με συστηματικό τρόπο χωρίς τη θεσμοθέτηση της «Διαύγειας» (έργο του πρώην υφυπουργού Παιδείας, κ. Πανάρετου, και στενού, ως γνωστόν, συνεργάτη του τέως πρωθυπουργού, κ. Παπανδρέου), έδωσαν τα έγγραφα που προήλθαν από άλλη πηγή και δημοσιεύονται σήμερα σχετικά με τον αντιπρόεδρο του Δ.Σ. ΚΕΕ (αυτοτελές, έτσι αλλιώς, δημοσιογραφικό «θέμα»), στον οποίο, εντελώς συμπτωματικά και χωρίς να γνωρίζει το περιεχόμενο του δευτέρου δημοσιεύματος, αναφέρθηκε και η επιστολή του κ. Κουρουτού.
γ) Η απώλεια του Κώστα Κατσόγιαννου ήταν η δεύτερη, η πρώτη ήταν τον Οκτώβριο του 2004, ενός κοινού αυτή τη φορά με τον κ. Κουρουτό φίλου, στον οποίο επίσης αφιερώνονται τα δύο δημοσιεύματα. Ο λόγος για τον Αποστόλη Ανδρέου, που διαμόρφωσε, για να μη λησμονούμε, επί υπουργίας Ευθυμίου, το υπόβαθρο -τα κείμενα βρίσκονται στο προσωπικό αρχείο του γράφοντος- για τη δημιουργία του Οργανισμού Επιμόρφωσης των Εκπαιδευτικών (ΟΕΠΕΚ), πρόεδρος του οποίου είναι σήμερα το μέλος ΔΕΠ του Τμήματος Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής της Κορίνθου, κ. Γ. Μπαγάκης, εκ των συνεργατών παλαιότερα της στήλης για την παιδεία.
δ) Είναι προφανές ότι γνωρίζουμε προσωπικότητες σαν τον κ. Μουζέλη ή την κυρία Φραγκουδάκη, πόσο μάλλον όταν, εκτός από τη δημοσιογραφική, διαθέτουμε και την κοινωνιολογική ιδιότητα (τα ίδια ισχύουν, από διαφορετική διαδρομή, και για τον κ. Κατρούγκαλο, πέρα από τις δεοντολογικού και πολιτικού χαρακτήρα ενστάσεις μας). Η ιδιαίτερη ευαισθησία, για να λυθούν και ορισμένες άλλες, τυχόν, απορίες για το ίδρυμα της Πελοποννήσου (που είχε ήδη εκδηλωθεί στις προκαταρκτικές της ίδρυσης του Πανεπιστημίου συζητήσεις του τότε φορέα, τη δεκαετία του ’90) οφείλεται, ξεκινώντας από τον Βορρά, στην εκ πατρός καταγωγή (Νεμέα), στα όμορφα προεφηβικά καλοκαίρια (Τρίπολη) και τους στενούς οικογενειακούς δεσμούς, από το 1987 και δώθε, με την Σπάρτη και τον Μυστρά.
ε) Κλείνουμε με ένα απόσπασμα από μια σχετικά πρόσφατη συνέντευξη του ομότιμου καθηγητή Ερατοσθένη Καψωμένου στο πανθρακικό έντυπο «Αντιφωνητής», που έχουμε εδώ και καιρό αλιεύσει από το Διαδίκτυο και αντανακλά τις κάπως βαθύτερες προθέσεις μας: «…Μια τέτοια ιεράρχηση αξιών εξουδετερώνει τον εκβιασμό της υλικής δύναμης και σ’ αυτό έγκειται η επαναστατική δυναμική της. Η αξιοκρατία αυτή, με τους Ελεύθερους Πολιορκημένους του Σολωμού, καθιερώνεται ως θεμέλιο του νεοελληνικού ανθρωπισμού. Εδώ αναγνωρίζομε τη σύνθεση του πολιτισμικού βιώματος που περιγράψαμε με την ιστορική εμπειρία μιας μακροχρόνιας αρνητικής σχέσης του λαού με τους εκάστοτε φορείς της εξουσίας σε περιόδους δουλείας, που αποκρυσταλλώθηκε στον κώδικα νόμιμο vs δίκαιο, δηλαδή με την αντίληψη ότι νόμιμο και δίκαιο είναι όροι ασυμβίβαστοι. Το νόμιμο δεν μπορεί να συνυπάρχει με το δίκαιο, γιατί συναρτάται με την εξ ορισμού άδικη εξουσία. Το δίκαιο έχει ως σημείο αναφοράς όχι το κράτος, αλλά την κοινότητα, το μόνο κοινωνικό μόρφωμα που εξασφαλίζει, στην παραδοσιακή αντίληψη, την αναγκαία ισορροπία για να λειτουργήσουν οι αξίες. Μια αντίληψη που σφυρηλατεί την αλληλεγγύη και τη συνοχή της κοινότητας, με γνώμονα την υπεράσπιση και τη διεκδίκηση του δικαίου ενάντια στις αυθαιρεσίες της όποιας εξουσίας. Έτσι διαμορφώνεται, στη βάση της αρχής των πολλαπλών αιτίων, ο αντιστασιακός και αντάρτικος χαρακτήρας του λαού μας, που αιτιολογεί, ως έναν βαθμό, την “ειδική μεταχείριση” που έχομε μέχρι σήμερα από άσπονδους φίλους και “συμμάχους” (…). Η επιβολή ενός θεσμικού πλαισίου ξένου αν όχι αντίθετου προς τη νοοτροπία και τις παραδόσεις του λαού, επέτεινε αντί να εξομαλύνει την παραδοσιακή αντίθεση του πολίτη και της κοινωνίας προς την εξουσία και το κράτος, επαναβεβαιώνοντας και ενεργοποιώντας τον παραδοσιακό κώδικα σύμφωνα με τον οποίο το νόμιμο είναι ασυμβίβαστο με το δίκαιο. Αυτό σημαίνει πλήρη αποτυχία του συστήματος, απ’ όπου όλοι βγαίνουν ζημιωμένοι: ούτε οι θεσμοί λειτουργούν, ούτε οι πολίτες ευτυχούν, αλλά ούτε και το κράτος ανταποκρίνεται στον ρόλο που του επιβάλλει το σύστημα…».
Φ.Κ.
Πεπόνης-Μουζακίτης «καρατομούνται», ενώ καταγγέλλουν παρεμβάσεις στο έργο τους και ζητούν να παραπεμφθεί στη Βουλή η δικογραφία για την αναπροσαρμογή του ελλείμματος του 2009 από την Ελληνική Στατιστική Αρχή
Tης Χριστιάννας Χατζηϊορδάνογλου
Σε μια άνευ προηγουμένου σύγκρουση πολιτικής και δικαστικής εξουσίας εξελίσσεται η υπόθεση των δύο οικονομικών εισαγγελέων: Μία ημέρα μετά την αρχειοθέτηση -για δεύτερη φορά, με αρκετά όμως ερωτήματα αναπάντητα- των καταγγελιών τους περί παρεμβάσεων στο έργο τους και ενώ το υπουργείο Δικαιοσύνης φέρεται έτοιμο να προχωρήσει στην «καρατόμησή» τους, ο Γρ. Πεπόνης ζήτησε να παραπεμφθεί στη Βουλή η δικογραφία για την αναπροσαρμογή του ελλείμματος του 2009 από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, για τη διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών των πρώην πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου και υπουργού Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου, καθώς κι άλλων μελών του οικονομικού επιτελείου της προηγούμενης κυβέρνησης.
Η αντίδραση του ΠΑΣΟΚ ήταν άμεση με τον εκπρόσωπο Τύπου του κόμματος να εξαπολύει δριμύτατη επίθεση στον εισαγγελέα αποδίδοντας την κίνησή του σε σκοπιμότητα. «Εάν δεν πρόκειται για μία ακόμη επίδειξη επικίνδυνης αφέλειας από τον κ. Πεπόνη, τότε έχουμε να κάνουμε με μια καλά οργανωμένη παρέμβαση στην πολιτική και οικονομική ζωή, που θέτει σε κίνδυνο τα εθνικά συμφέροντα, σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για τη χώρα και το λαό μας», υπογράμμισε σε ανακοίνωσή του ο Π. Μπεγλίτης. Κάλεσε δε την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου να προχωρήσει άμεσα σε όλες τις εκ του νόμου προβλεπόμενες ενέργειές της, τονίζοντας ότι δεν έχει κανείς το δικαίωμα να παίζει με τα εθνικά συμφέροντα της χώρας, το πολιτικό σύστημα και την ομαλή λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Μετά το αίτημα Πεπόνη, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ιω. Τέντες «χρέωσε» τη δικογραφία στον αντεισαγγελέα του ανωτάτου δικαστηρίου Νικ. Παντελή, ο οποίος θα τη μελετήσει προκειμένου να αποφανθεί εάν αυτή θα λάβει την άγουσα προς τη Βουλή. Δικογραφία στην οποία περιλαμβάνονται μαρτυρικές καταθέσεις 18 προσώπων-μελών της ΕΛΣΤΑΤ, οικονομολόγων, πανεπιστημιακών, ευρωβουλευτή, δημοσιογράφων, όχι πάντως του προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ, Ανδρ. Γεωργίου (παρ’ όλο που είχε κληθεί με την ιδιότητα του υπόπτου, τελικά δεν εξετάστηκε)- που σύμφωνα με τον Γρ. Πεπόνη αποτελούν… μονόδρομο για την αποστολή της υπόθεσης στο Κοινοβούλιο. Και αυτό γιατί, όπως σημείωσε στο έγγραφό του προς τον κ. Τέντε ο οικονομικός εισαγγελέας, σε πλείστες από τις μαρτυρικές καταθέσεις γίνεται λόγος «για διόγκωση και αυθαίρετο προσδιορισμό του δημόσιου ελλείμματος του 2009 αφενός κι αφετέρου ευθυνών του τότε πρωθυπουργού, μελών της τότε κυβερνήσεως και τότε αρμόδιων υπουργών Οικονομικών».
Η έρευνα για την υπόθεση ξεκίνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο, με αφορμή καταγγελίες της καθηγήτριας Οικονομετρίας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και πρώην μέλους της ΕΛΣΤΑΤ Ζωής Γεωργαντά για τεχνητή διόγκωση του αναθεωρημένου ελλείμματος του 2009. Η καθηγήτρια είχε -μεταξύ άλλων- υποστηρίξει ότι τεχνητά το έλλειμμα διογκώθηκε από το 12% στο 15,4%, με την ταξινόμηση 151 ΔΕΚΟ στα έξοδα της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς προηγουμένως να έχουν γίνει οι απαραίτητες στατιστικές μελέτες.
Αντίδραση στην κίνηση Πεπόνη υπήρξε και από την ΕΛΣΤΑΤ, η οποία σε ανακοίνωσή της επισήμανε ότι ως ανεξάρτητη Αρχή τηρεί απαρασάλευτα την εκ του νόμου υποχρέωσή της να παράγει αξιόπιστα και αδιάβλητα στατιστικά στοιχεία. «Η άνευ επιφυλάξεων έγκριση των εν λόγω στοιχείων από την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία Eurostat αποδεικνύει το αδιάβλητό τους. Είναι επομένως λυπηρό να αμφισβητείται η ανεξαρτησία της ΕΛΣΤΑΤ και να κλονίζεται η εμπιστοσύνη των πολιτών στην αξιοπιστία των στοιχείων που αυτή παράγει», υπογράμμισε. Στο ίδιο κλίμα κινήθηκε και ο υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Παπακωνσταντίνου, τονίζοντας ότι η ενέργεια των οικονομικών εισαγγελέων δημιουργεί τεράστια ερωτηματικά, καθώς στην πράξη αμφισβητούν τα επικυρωμένα από την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία στατιστικά στοιχεία της Ελλάδας. «Δυστυχώς σήμερα επιχειρείται να ποινικοποιηθεί η αλήθεια για την πραγματικά δεινή κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει η χώρα το 2009», ανέφερε ο ίδιος.
Από την πλευρά της, η Ν.Δ. διά του εκπροσώπου της Γ. Μιχελάκη ζήτησε την ταχύτατη και πλήρη διαλεύκανση τόσο της υπόθεσης της ΕΛΣΤΑΤ όσο και της υπόθεσης των καταγγελιών των δύο εισαγγελέων, θεωρώντας ότι δεν πρέπει να αποσυνδέονται. Στη σχετική ανακοίνωση επισημαίνεται ως μείζον πολιτικό ζήτημα η ουσία της διερευνώμενης υπόθεσης, των καταγγελιών δηλαδή μελών της ΕΛΣΤΑΤ για αυθαίρετη αναθεώρηση του ελλείμματος του 2009, κατόπιν πιέσεων του τότε υπουργού Οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου. «Αναθεώρηση που αποτέλεσε συνέχεια του αρχικού φουσκώματος του ελλείμματος από την κυβέρνηση Παπανδρέου. Και είχε ως συνέπεια την περαιτέρω επιδείνωση της εικόνας της χώρας μας, την επιβολή ακόμη πιο επώδυνων μέτρων και την εξώθησή της σε κατάσταση ελεγχόμενης χρεοκοπίας».
Μάλιστα, κατά τον κ. Μιχελάκη, δεύτερο μείζον πολιτικό ζήτημα είναι αυτό που αφορά στις καταγγελίες των οικονομικών εισαγγελέων για παρεμβάσεις στο έργο τους. Τόνισε ότι, ενώ οι δύο λειτουργοί είχαν προχωρήσει στη διερεύνηση της υπόθεσης της ΕΛΣΤΑΤ εκδηλώθηκε απόπειρα παραμερισμού τους, με την κατάρτιση από τον υπουργό Οικονομικών Ευ. Βενιζέλο νομοθετικής ρύθμισης, που απέβλεπε δήθεν στην αναβάθμιση του θεσμού του οικονομικού εισαγγελέα. Μετά τα όσα ακολούθησαν και μόλις χθες εκδηλώθηκε νέα απόπειρα απομάκρυνσής τους, σημείωσε ο εκπρόσωπος της Ν.Δ., επικαλούμενος τη σκληρή δήλωση του υπουργού Δικαιοσύνης, μετά την αρχειοθέτηση της έρευνας για τις καταγγελίες των εισαγγελέων.
Στο αρχείο οι καταγγελίες
Ο Μιλτ. Παπαϊωάννου προχθές εμμέσως πλην σαφώς άναψε το πράσινο φως για την αντικατάσταση των Γρ. Πεπόνη και Σπ. Μουζακίτη, σημειώνοντας ότι δεν μπορεί να αγνοήσει το γεγονός ότι οι δύο εισαγγελείς έπληξαν το κύρος της Δικαιοσύνης, με συγκεκριμένες πράξεις και συμπεριφορές τους. Και ειδικότερα -ανέφερε- με:
α) Τις δικαιοπολιτικά ατεκμηρίωτες και ουσιαστικά αστήρικτες αρχικές τους καταγγελίες, οι οποίες δεν επιβεβαιώθηκαν από την έρευνα της ίδιας της Δικαιοσύνης αλλά και ούτε οι ίδιοι επιχείρησαν να τις διευκρινίσουν ή να τις αποδείξουν, β) τις αρχικές τους δηλώσεις τους για την αποκάλυψη ονομάτων του δημόσιου βίου και των οργανωμένων συμφερόντων, που δήθεν, με αξιόποινες πράξεις ή με υπηρεσιακές επιλήψιμες συμπεριφορές τους παρεμπόδισαν στο έργο τους και τα οποία τελικά δεν κατονόμασαν και γ) την απρόκλητη αμφισβήτηση της νομοθετικής πρωτοβουλίας της κυβέρνησης και, κυρίως, με τη διαστρέβλωση του περιεχομένου της.
Της δήλωσης του υπουργού Δικαιοσύνης είχε προηγηθεί η απόφαση του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Φ. Μακρή να τεθεί στο αρχείο η διοικητική έρευνα που αφορούσε στις καταγγελίες των κ.κ. Πεπόνη και Μουζακίτη, κρίνοντας ότι δεν προέκυψε πως επιχειρήθηκε καμία ποινικώς αξιόλογη πράξη ή καθ’ οιονδήποτε τρόπο υπηρεσιακά επιλήψιμη συμπεριφορά στο έργο τους. Συγκεκριμένα, ο κ. Μακρής απεφάνθη ότι:
– Η σύσταση του υπουργού Δικαιοσύνης, του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και του αντιεισαγγελέα-επόπτη τους για σύντομη περάτωση της έρευνας για τα CDS, ήταν στο πλαίσιο των καθηκόντων τους αφού σύμφωνα με το νόμο μπορούν σε υποθέσεις εξαιρετικής σημασίας να ζητήσουν την έρευνα μιας υπόθεσης κατά απόλυτη προτεραιότητας.
– Η συμβουλή του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου σχετικά με την υπόθεση των καταγγελιών Κουσελά (προέκρινε να διαπιστώσει πρώτα ο κ. Πεπόνης την ύπαρξη της λίστας μεγαλοοφειλετών πριν διατάξει προκαταρκτική έρευνα) ήταν στο πλαίσιο της εποπτείας την οποία ασκεί σε όλους τους εισαγγελείς της χώρας.
– Τέλος, για την (χωρίς ονόματα) υπόθεση με την επίσκεψη στον κ. Πεπόνη γνωστού δημοσιογράφου που του μετέφερε απειλές μεγάλου οικονομικού παράγοντα με αφορμή έρευνά του για ατασθαλίες σε τραπεζικό ίδρυμα, ο κ. Μακρής θεώρησε ότι είναι στην κρίση του οικονομικού εισαγγελέα να υποβάλει μήνυση για απειλή, εφόσον θεωρεί την υπόθεση σοβαρή. Επίσης, να κάνει αναφορά σε περίπτωση που είναι πεπεισμένος ότι η πληροφορία του δημοσιογράφου περί παρακολούθησης των τηλεφώνων του είναι αληθινή, κάτι πάντως -σημείωσε ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου- που ο κ. Πεπόνης διαρρήδην το απορρίπτει.
Πηγές του υπουργείου Δικαιοσύνης ανέφεραν χθες ότι ο κ. Παπαϊωάννου θα ανακοινώσει εντός των ημερών τις αποφάσεις του σχετικά με την τύχη των δύο οικονομικών εισαγγελέων (μελετά την αποστολή ερωτήματος προς το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο για την αντικατάστασή τους, αλλά και το ενδεχόμενο άσκησης πειθαρχικής δίωξης εναντίον τους). Υπό εξέταση είναι από την ηγεσία του υπουργείου και το ζήτημα που αφορά στο εάν θα προωθηθεί τελικά η ρύθμιση για την ανάθεση των καθηκόντων του οικονομικού εισαγγελέα σε λειτουργό ανώτερου βαθμού (αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου).
250 αστυνομικοί, 53 συλλήψεις και τέσσερις συμμορίες «βγαλμένες» από νουάρ αστυνομικές ιστορίες
Η Θεσσαλονίκη είναι ένα μεγάλο χωριό. Αυτή η πραγματικότητα αποδείχθηκε για μία ακόμη φορά με την υπόθεση της εξάρθρωσης από την Aστυνομία του μεγάλου κυκλώματος τοκογλύφων που είχε ρημάξει -στην κυριολεξία- την αγορά. Στην αρχή η είδηση «έπεσε» σαν βόμβα και δημιούργησε σοκ στη τοπική κοινωνία, όπως και στο πανελλήνιο. Δεδομένου, μάλιστα, ότι η ανακοίνωση συνέπεσε με την απεργία των δημοσιογράφων κι επομένως η όποια ενημέρωση γινόταν ανώνυμα και μόνο μέσω Διαδικτύου, η φημολογία απλώθηκε από στόμα σε στόμα, όπως η ίδια πολύ καλά γνωρίζει αιώνες τώρα. Οι πληροφορίες μεταδίδονταν συνεχώς, αλλά ήταν αποσπασματικές.
Μετά τις πρώτες ώρες, στη Θεσσαλονίκη οι πάντες συζητούσαν ότι το θέμα ήταν λίγο-πολύ γνωστό. Ίσως όχι στη διάσταση που αποκαλύφθηκε, αλλά τουλάχιστον ορισμένα πρόσωπα ήταν σταμπαρισμένα. Άλλωστε, η πώληση χρήματος, εκτός του τραπεζικού πεδίου -αυτή είναι μια κομψή διατύπωση της τοκογλυφίας-, δεν είναι ούτε για τη Θεσσαλονίκη κάτι πρωτόγνωρο. Υπάρχει αιώνες τώρα και ως δραστηριότητα ασκείται δεκαετίες τώρα από τα ίδια πρόσωπα. Με αυτή την έννοια, το αρχικό ξάφνιασμα υποχώρησε. Περιορίστηκε στη συμμετοχή κάποιων επώνυμων προσώπων -όπως ο διευθυντής του ΣΔΟΕ, τα τραπεζικά στελέχη και ο δημοσιογράφος- τα οποία ήταν καταχωρημένα στην κατηγορία «υπεράνω υποψίας», αν υποτεθεί ότι υπάρχει στις μέρες μας τέτοια κατηγορία ανθρώπων.
Εδώ που τα λέμε, οι συνθήκες ευνοούν την τοκογλυφία, αφού στην Ελλάδα του 2011 και του 2012 το ρευστό είναι πιο δυσεύρετο από οτιδήποτε άλλο. Η αγορά είναι περίπου πεθαμένη, οι τράπεζες έχουν κλείσει τις στρόφιγγες και οι επιχειρήσεις θέλουν να επιζήσουν, κάτι αδύνατο χωρίς κεφάλαιο κίνησης και με τις πάσης φύσεως υποχρεώσεις να τρέχουν. Η καταφυγή σε διευκολύνσεις με τοκογλυφικούς όρους, αν δεν είναι μονόδρομος, είναι σίγουρα ένας κάποιος δρόμος. Παράλληλα, υπάρχουν πάντα ανάμεσά μας οι αυτοκατασροφικοί άνθρωποι που τζογάρουν ατελείωτα, ακόμη κι όταν εν έχουν φράγκο στην τσέπη. Παίζουν τα σπίτια τους, τα αυτοκίνητά τους, τα πάντα. Κι αυτοί σε τοκογλύφους καταφεύγουν, με την ελπίδα να ρεφάρουν και να ξοφλήσουν. Μια ελπίδα που συνήθως πεθαίνει, έστω και τελευταία.
Τι άλλαξε, όμως, και οι αποκαλύψεις έγιναν τώρα. Ασφαλώς ρόλο παίζει η εποχή. Σε μια γενικευμένη κρίση, με την απελπισία να απλώνεται παντού γύρω τριγύρω, το ξεκαθάρισμα είναι αναπόφευκτο. Εν προκειμένω, η αποκάλυψη έχει κόκκινο φόντο. Είναι το αίμα ανθρώπων που αυτοκτόνησαν ή αποπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν τους τελευταίους μήνες διότι δεν άντεξαν. Αυτόχειρες που, όμως, άφησαν πίσω τους αναλυτικά σημειώματα με διευθύνσεις και ονόματα. Που υπέγραψαν με τη ζωή και το αίμα τους την ιστορία. Τα υπόλοιπα τα ανέλαβε η τεχνολογία. Παρακολουθήσεις τηλεφώνων και κινήσεων, συνδυασμός στοιχείων και τελικά 53 συλλήψεις και 9 καταζητήσεις. Τζίρος πέριξ των 500 εκατ. ευρώ σε δέκα χρόνια, επιτόκια από 5% έως 80% τον μήνα, τέσσερις οργανώσεις με δομή… μαφίας και τη συμμετοχή «επιχειρηματιών», εφοριακών, δικηγόρων, τραπεζικών, αστυνομικών, γιατρών, παραγόντων ποδοσφαίρου, ενός δημοσιογράφου κι ενός παραλίγο δημοσιογράφου. Ένας υπουργός που πανηγυρίζει κι ένας άλλος που αιφνιδιάζεται, δίνοντας «τροφή» σε σενάρια πολιτικής φαντασίας. Pas male, που λένε και οι Γάλλοι.
Επιχείρηση-μαμούθ
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αστυνομίας, εκατοντάδες επιχειρηματίες σε Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική και Σέρρες είχαν πέσει θύματα των συγκεκριμένων κυκλωμάτων. Όπως μάλιστα ανέφερε ο διευθυντής Ασφαλείας, Ταξίαρχος Αθηναγόρας Παζαρλής, «έγινε αγώνας για να βγάλουν την υπόθεση, καθώς τα θύματα φοβούνται και δεν μιλούν». Χαρακτήρισε αδίστακτους τους εμπλεκομένους στις οργανώσεις, αναφέροντας ότι σε κάποιες περιπτώσεις σημειώθηκαν και σωματικές βλάβες. «Τα θύματα ήταν με μια θηλιά στον λαιμό μόνιμη, ήταν σε απόγνωση, λόγω του επιτοκίου που έφτανε έως 15% μηνιαίως. Από τη στιγμή που δεν πλήρωναν το όφελος, ήταν αδίστακτοι», τόνισε. Οι έρευνες για την υπόθεση εκβιασμών, τοκογλυφίας και απάτης ξεκίνησαν τον περασμένο Μάιο και την περασμένη Τρίτη υπήρξε οργανωμένη επιχείρηση, με τη συμμετοχή 250 αστυνομικών, για τη σύλληψη των εμπλεκομένων.
Ο συνολικός αριθμός των συλληφθέντων ανέρχεται στους 53 και αναμένεται να φτάσει στους 62. Και τα τέσσερα κυκλώματα συνδέονται μεταξύ τους, καθώς είχαν κοινό αντικείμενο, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις και κοινά θύματα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Ασφάλεια Θεσσαλονίκης:
Η πρώτη εγκληματική οργάνωση συγκροτήθηκε από τα τέλη του 2003, με την καθοδήγηση και εποπτεία 58χρονου επιχειρηματία. Κύριο αντικείμενο της οργάνωσης ήταν οι συνάψεις δανείων με επιτόκιο τοκογλυφικού δανεισμού, που κυμαίνονταν μεταξύ 5% ως 15% μηνιαίως. Η οργάνωση διέθετε 12 ενεργά μέλη, μεταξύ των οποίων το ανώτερο στέλεχος του ΣΔΟΕ, τον γνωστό δημοσιογράφο, έναν απότακτο αστυνομικό και δύο τραπεζικά στελέχη. Ο αρχηγός εντόπιζε τα θύματα και ερχόταν σε επικοινωνία μαζί τους, το στέλεχος του ΣΔΟΕ παρείχε πληροφορίες στο κύκλωμα για καταγγελίες που δεχόταν το Σώμα, ενώ ο δημοσιογράφος είχε τον ρόλο να εισπράττει τα χρήματα είτε ο ίδιος είτε μέσου λογαριασμού του. Το κέρδος της εγκληματικής οργάνωσης για το διάστημα 2004-2011, υπερβαίνει τα 40.000.000 ευρώ. Τα χρηματικά ποσά από τον τοκογλυφικό δανεισμό τα νομιμοποιούσαν παράνομα, μέσω κερδισμένων δελτίων του ΟΠΑΠ, που εξασφάλιζαν αντί χρηματικής αμοιβής. Μάλιστα, κατά το διάστημα 2005-2010, ο αρχηγός της οργάνωσης εξαργύρωσε 2.032 κερδισμένα δελτία, από τα οποία αποκόμισε πάνω από 5.000.000 ευρώ.
Η δεύτερη εγκληματική οργάνωση συγκροτήθηκε τουλάχιστον από τα τέλη του 2008 και δάνειζαν με επιτόκιο από 8,33% ως 12,5% μηνιαίως. Αρχηγός της οργάνωσης ήταν 53χρονος επιχειρηματίας, ο οποίος για τα έτη 2006 ως 2010 δεν εμφάνισε οποιαδήποτε νόμιμη πηγή εισοδήματος. Η οργάνωση διέθετε 13 επιπλέον ενεργά μέλη, ενώ υπολογίζεται ότι τα κέρδη της για το διάστημα 2008-2010 υπερβαίνουν τα 2.200.000 ευρώ. Η νομιμοποίηση των εσόδων από την εγκληματική δραστηριότητα πραγματοποιούταν μέσω αγοράς κερδισμένων δελτίων ΟΠΑΠ. Μέλη της οργάνωσης φέρονται ότι έπαιξαν δελτία αξίας 207.790 ευρώ, από όπου κέρδισαν 824.244 ευρώ.
Η τρίτη εγκληματική οργάνωση συγκροτήθηκε τουλάχιστον από τα τέλη του 2009 με αντικείμενο τους τοκογλυφικούς δανεισμούς, με επιτόκιο 10% μηνιαίως, καθώς και τις εκβιάσεις και απάτες. Τα κέρδη της εγκληματικής οργάνωσης εκτιμάται ότι ανέρχονται σε 150.000 ευρώ. Αρχηγός της οργάνωσης ήταν 38χρονος ο οποίος δεν έχει υποβάλει Δηλώσεις Φορολογίας Εισοδήματος για κανένα από τα έτη 2005-2010. Η οργάνωση απαρτιζόταν από 14 μέλη, μεταξύ των οποίων ένας γιατρός και ένας έγκλειστος φυλακών, οι οποίοι έδιναν τα χρήματα για να τα δανείζουν στα θύματα.
Η τέταρτη εγκληματική οργάνωση συγκροτήθηκε τουλάχιστον από τα τέλη του 2001 και ενέχεται σε τοκογλυφικό δανεισμό με επιτόκιο 6,5 ως 80% μηνιαίως. Τα μέλη της προέβαιναν σε εκβιάσεις 33 καταστηματαρχών σε Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική, με το πρόσχημα της παροχής προστασίας. Την αρχηγία της οργάνωσης, η οποία αριθμούσε συνολικά 19 μέλη, είχαν αναλάβει τρία αδέρφια, ηλικίας 43,43 και 32 ετών. Μεταξύ των μελών ήταν ένας εφοριακός, ο οποίος συνέδραμε στη σύνταξη φορολογικών δηλώσεων, ώστε να υποκρύπτεται η προέλευση των παράνομα αποκτηθέντων χρημάτων, και ένας εν ενεργεία αστυνομικός, ο οποίος στρατολογούσε νέα μέλη.
Κατασχέθηκαν 19 πολυτελή αυτοκίνητα, 4 δίκυκλα, εκατοντάδες συναλλαγματικέ και επιταγές, 100.000 ευρώ μετρητά και εκατοντάδες ιδιωτικά συμφωνητικά δανείων.
Γ. Μητράκης
Αναμένοντας το τελικό ΟΚ από την τρόικα των δανειστών, το υπουργείο Εργασίας προετοιμάζει τις νομοθετικές παρεμβάσεις για μείωση μισθών στον ιδιωτικό τομέα και περικοπή των επικουρικών συντάξεων, ακόμα και στους ήδη συνταξιούχους. Αναλυτικά, τι περιλαμβάνουν τα δύο σχέδια νόμου για κλαδικές συμβάσεις, μετενέργεια, περικοπή δικαιωμάτων σε ΔΕΚΟ. Όλο το σχέδιο νόμου και για τις επικουρικές συντάξεις. Με υπουργική απόφαση το haircut στης ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις.
Δύο έτοιμα σχέδια νόμου, ένα για τη μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα και τις ΔΕΚΟ και ένα για τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις, θα παρουσιάσει στη συνάντηση με την τρόικα των δανειστών το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, θέλοντας να αποφύγει μία ακόμα κίτρινη κάρτα από τους ελεγκτές. Παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης και προσωπικά του ίδιου του υπουργού Εργασίας Γιώργου Κουτρουμάνη, τα δύο αυτά σχέδια νόμου είναι σχεδόν έτοιμα και μένουν οι τελικές πινελιές, εφόσον και τυπικά δοθεί το «πράσινο φως» για να κατατεθούν στη Βουλή.
Στο πρώτο σχέδιο νόμου, μετά και τη διακοπή του διαλόγου μεταξύ των κοινωνικών εταίρων ελέω ΠΑΜΕ, προβλέπεται μεταξύ άλλων κατάργηση της ισχύος των κλαδικών και ομοιοεπαγγελματικών συμβάσεων, ενώ φαίνεται πως κλείνει το θέμα της παρέμβασης στους κατώτατους μισθούς, με πάγωμα στα σημερινά επίπεδα. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο σχέδιο νόμου θα περιλαμβάνεται, επίσης, η κατάργηση των προνομίων σε ΔΕΚΟ, κυρίως όσον αφορά αυτές που πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν. Συγκεκριμένα, και πριν από την έλευση των… νέων ιδιοκτητών, οι δανειστές ζητούν να διορθωθούν στρεβλώσεις ετών, ακόμη και από τη δεκαετία του ’70, που βρίσκονται στους κανονισμούς εργασίας, οι οποίοι πλέον έχουν τη μορφή συλλογικών συμβάσεων. Οι δανειστές έχουν ζητήσει από την κυβέρνηση να νομοθετήσει προκειμένου να αρθούν τα αντικίνητρα και να… ξεκολλήσουν οι διαδικασίες ιδιωτικοποίησης.
Μεταξύ των αιτημάτων της Ε.Ε., του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι η κατάργηση της «μονιμότητας», όπου υπάρχει, περιορισμός ή διακοπή των μισθολογικών ωριμάνσεων που προβλέπονται βάσει της αρχαιότητας, κατάργηση επιδομάτων και μείωση του κόστους των υπερωριών, όπου είναι μεγαλύτερο από αυτό που ισχύει στον υπόλοιπο ιδιωτικό τομέα.
Όπως αποκάλυψε το ΠΑΜΕ, κατά τη διάρκεια έκτακτης συνέντευξης Τύπου, στο τραπέζι του διαλόγου (κυριολεκτικά) που διεκόπη από συνδικαλιστές του ΚΚΕ βρέθηκε σχέδιο σχεδίου νόμου, με διατάξεις που προέβλεπαν και την κατάργηση των όρων εργασίας αμέσως μετά τη λήξη της σύμβασης, χωρίς να μεσολαβήσει το διάστημα 6 μηνών από τη λήξη της εκάστοτε συλλογικής σύμβασης (περίοδος μετενέργειας), εφόσον δεν υπογραφεί νέα σύμβαση.
Έτοιμο το σχέδιο και για τις επικουρικές
Τα οριστικά ποσοστά περικοπής των επικουρικών συντάξεων μένει να συμπληρωθούν στο σχέδιο νόμου του υπουργείου για τα επικουρικά ταμεία, ενώ τυπικά και πριν από το οριστικό ΟΚ της τρόικας εκκρεμεί η γνωμοδότηση της Ν.Δ. και του ΛΑΟΣ που, τελικά, συμμετέχουν σε επιτροπή που συστάθηκε για να εξασφαλιστεί η τρικομματική-κυβερνητική συμφωνία. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το νέο Ταμείο, ΝΠΔΔ, με την επωνυμία Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης, ξεκινά τη λειτουργία του τον Ιούλιο. Στο ΕΤΕΑ θα ενταχθούν: α) το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ), β) το Tαμείο Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΕΑΙΤ), γ) το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ), δ) το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ) ως προς την επικουρική ασφάλιση, ε) ο Κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ) και στ) o Κλάδος Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ του ΤΑΥΤΕΚΩ.
Το νέο Ταμείο θα λειτουργεί με ενιαία διοικητική και οικονομική οργάνωση. Το σύνολο του ενεργητικού και παθητικού, καθώς και η ακίνητη και κινητή περιουσία των εντασσόμενων Ταμείων και κλάδων απογράφεται από τις διοικήσεις αυτών κατά την ημερομηνία κατάργησής τους, περιέρχεται αυτοδικαίως στο ΕΤΕΑ, ο οποίος υπεισέρχεται στα πάσης φύσεως δικαιώματα και υποχρεώσεις των αντίστοιχων εντασσόμενων Ταμείων και κλάδων.
Η διάταξη αυτή αναμένεται να προκαλέσει και τις μεγαλύτερες αντιδράσεις των υπό ένταξη Ταμείων, ίσως και εντονότερες από τις μειώσεις των συντάξεων, αφού αποκαλύπτει σύμφωνα με τους ειδικούς και το πνεύμα της νομοθετικής παρέμβασης. Η περιουσία των «πλούσιων» επικουρικών ταμείων θα κλείσει τις… τρύπες των ελλειμματικών.
Κατά τ’ άλλα, το σχέδιο νόμου προβλέπει τη δυνατότητα εξαίρεσης όποιων Ταμείων το αποφασίσουν από την ένταξη, υπό την προϋπόθεση ότι όσα επικουρικά ταμεία δεν ενταχθούν, μέχρι τις 31.12.2012 στο ΕΤΕΑ μετατρέπονται αυτοδίκαια σε ΝΠΙΔ υποχρεωτικής ασφάλισης αυτοδιαχειριζόμενα.
Το ΕΤΕΑ θα λειτουργεί με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση.
Οι ασφαλιστικές εισφορές θα καταχωρούνται σε ατομικές μερίδες. Σε αυτές θα ενταχθούν και οι καταβληθείσες από 1.1.2001 εισφορές.
Πόροι του νέου Ταμείου θα είναι:
1. Τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των ασφαλισμένων και εργοδοτών. Το ποσό εισφοράς υπολογίζεται σε 3% για τον ασφαλισμένο και σε 3% για τον εργοδότη επί των πάσης φύσεως αποδοχών του εργαζόμενου. Τα ποσοστά αυτά προσαυξάνονται για τους υπαγόμενους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα κατά 1,25% για τον ασφαλισμένο και κατά 0,75% για τον εργοδότη και για τους υπαγόμενους στα υπερβαρέα επαγγέλματα κατά 1% για τον ασφαλισμένο και 2% για τον εργοδότη.
2. Τα έσοδα από κοινωνικούς πόρους και τα έσοδα από τις προβλεπόμενες εισφορές υπέρ των Ταμείων-τομέων και κλάδων που εντάσσονται στο ΕΤΕΑ, οι πρόσοδοι περιουσίας, καθώς και η απόδοση των κεφαλαίων και αποθεματικών αυτών και κάθε άλλο έσοδο.
Όσον αφορά τον καθορισμό των συντάξεων, για όσους συνταξιοδοτηθούν μετά τις 1.7.2012, θα διαμορφώνονται αναλογιστικά, με βάση αναλογιστικούς πίνακες θνησιμότητας και ενός τεχνικού επιτοκίου.
Όσον αφορά το φλέγον θέμα της μείωσης των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων, αυτό παρακάμπτεται και παραπέμπεται σε υπουργική απόφαση. Συγκεκριμένα, το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι με απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, έπειτα από αναλογιστική μελέτη και γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης, θα καθοριστεί ο τρόπος υπολογισμού της καταβαλλόμενης από το ΕΤΕΑ σύνταξης, το ανώτατο και κατώτατο ποσό σύνταξης, καθώς και ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης για τους ασφαλισμένους πριν από την έναρξη λειτουργίας του νέου Ταμείου.
Παρέμβαση εισαγγελέα για υπεξαίρεση ζητούν οι εργαζόμενοι
Φτάνουν τα 70 εκατ. ευρώ τα χρέη των εκδοτών προς τα ασφαλιστικά ταμεία των εργαζομένων στον Τύπο
Το 1 εκατ. ευρώ προσεγγίζουν τα χρέη της BESTEND Α.Ε., ιδιοκτησίας Κ. Γιαννίκου
Αντιμέτωποι με τις… χειροπέδες θα βρεθούν από βδομάδα πολλοί ιδιοκτήτες Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης που σχεδόν κατ’ εξακολούθηση δεν καταβάλλουν στο ασφαλιστικό ταμείο ΕΤΑΠ ΜΜΕ τις εισφορές για χιλιάδες εργαζόμενους. Τα χρέη των ιδιοκτητών προς το, ενιαίο πλέον, ταμείο των εργαζόμενων στον Τύπο, σύμφωνα με υπολογισμούς, αγγίζουν τα 70 εκατ. ευρώ και αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Σημειωτέον ότι το 2006 τα χρέη των εκδοτών προς το ΤΣΠΕΑΘ προσέγγιζαν τα 6 εκατομμύρια ευρώ. Σήμερα, μόνο ο ιδιοκτήτης της Bestend Α.Ε., Κώστας Γιαννίκος, εκτός από τους εργαζόμενους, χρωστά και στο ΕΤΑΠ ΜΜΕ κοντά στο 1 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία αφορά ποσά που έχουν παρακρατηθεί από τους εργαζόμενους και παράνομα δεν έχουν αποδοθεί στον ασφαλιστικό φορέα. Οι εργαζόμενοι στον «Κόσμο του Επενδυτή» και στις περιοδικές εκδόσεις της εταιρείας, ήδη, κινούν τις νόμιμες διαδικασίες προκειμένου να εγκληθεί ο επιχειρηματίας για υπεξαίρεση, κίνηση την οποία μέσω των συνδικαλιστικών τους ενώσεων αναμένεται να ακολουθήσουν οι εργαζόμενοι και στα υπόλοιπα Μέσα.
Αντίστοιχες διαδικασίες αναμένεται να κινήσει και το ΕΤΑΠ ΜΜΕ, καθώς ψηφίστηκε η διάταξη που έπειτα από χρόνια επαναφέρει την προσωποκράτηση για χρέη άνω των 150.000 ευρώ προς όλα τα ασφαλιστικά ταμεία.
Είναι χαρακτηριστικό πως, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, όλοι οι ιδιοκτήτες ΜΜΕ που χρωστάνε στο Ταμείο υπάγονται στη συγκεκριμένη διάταξη, με χρέη που συνολικά φθάνουν έως και τα 70 εκατ. ευρώ.
Μικροί και μεγάλοι ιδιοκτήτες, περιθωριακοί εκδότες, αλλά και εκπρόσωποι του life style, παραδοσιακά συγκροτήματα και εκδοτικές εταιρείες υπεράνω πάσης υποψίας βρίσκονται στη μακρά λίστα των μπαταχτσήδων προς το ΕΤΑΠ ΜΜΕ, εδώ και χρόνια, καταδεικνύοντας ότι η κρίση στον Τύπο έχει προηγηθεί της κρίσης στην εγχώρια οικονομία.
Σε καθίζηση, με δραματικές συνέπειες για το μέλλον του Ταμείου, είναι και τα έσοδα από το αγγελιόσημο, που, σε συνδυασμό με τις απολύσεις, τις μειώσεις μισθών και τη μείωση της διαφημιστικής πίτας, έχει οδηγήσει σε πτώση των εσόδων του ΕΤΑΠ ΜΜΕ κατά 50%.
Εφόσον, δε, η κυβέρνηση υποχρεώσει μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος το σύνολο των ασφαλιστικών ταμείων, συνεπώς και το ΕΤΑΠ ΜΜΕ, να συμμετάσχουν στο haircut των ομολόγων, τότε η οικονομική κατάσταση του Ταμείου θα επιδεινωθεί, με αποτέλεσμα να τεθεί σε κίνδυνο η αναλογιστική βιωσιμότητά του. «Πριν από το haircut, το Ταμείο έχει αναλογιστική βιωσιμότητα έως και 40 χρόνια, η οποία πέφτει στα 15 χρόνια μετά το PSI και το κούρεμα των ομολόγων», δηλώνει στην εφημερίδα των εργαζόμενων του «Επενδυτή» στέλεχος του Ταμείου, που γνωρίζει από πρώτο χέρι την κατάσταση. Ο ίδιος, μάλιστα, επισημαίνει ότι υπάρχει πρόταση προς το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας να δημιουργηθεί ένας «Τειρεσίας» για κακοπληρωτές εκδότες-ιδιοκτήτες, καθώς όπως και στις υπόλοιπες περιπτώσεις εισφοροκλοπής οι εργοδότες κάνουν χρήση των επαναλαμβανόμενων ρυθμίσεων χρεών, αποφεύγοντας τις ποινικές κυρώσεις και εξασφαλίζοντας ασφαλιστική ενημερότητα ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Σε αυτό το μήκος κύματος κινείται και η νέα ευνοϊκότατη ρύθμιση χρεών προς τους μπαταχτσήδες των ασφαλιστικών ταμείων, με έκπτωση έως και 100% των πρόσθετων τελών. Μάλιστα, το οξύμωρο της κυβερνητικής αποφασιστικότητας περί παραδειγματικής τιμωρίας των εισφοροκλεπτών είναι ότι η διάταξη για τη ρύθμιση, μέσω της οποίας αναστέλλονται εκ νέου και τα όποια αναγκαστικά μέτρα, βρίσκεται πριν από τη διάταξη για την ποινική δίωξη όσων οφείλουν πάνω από 150.000 ευρώ. Μόνη δικλίδα ασφαλείας για το Ταμείο είναι η προϋπόθεση για την υπαγωγή στη ρύθμιση που τίθεται για κάθε εργοδότη, σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να καταβάλει από την 1.1.2012 και εφεξής χωρίς καθυστέρηση τις μηνιαίες εισφορές.
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.